Stanisław Mojkowski (1911–1978)

Stanisław Mojkowski – dziennikarz i prawnik, organizator życia prasowo-wydawniczego w Polsce, polityk, poseł na Sejm PRL IV, V i VI kadencji, w latach 1952 – 1966 redaktor naczelny kolejno „Dziennika Zachodniego”, „Głosu Wybrzeża”, „Dziennika Łódzkiego” i „Głosu Robotniczego”, a od 1967 do 1972 roku – „Trybuny Ludu”, prezes Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch” od 1972 – 1978 гoku.

Stanisław Mojkowski 1

Urodził się 18 lutego 1911 roku w Łomży w środowisku inteligenckim. Po śmierci ojca, próbował z matką prowadzić rodzinną restaurację. Nie wyszło, więc po maturze przez dwa lata studiował prawo w Warszawie. Zrezygnował, żył z korepetycji i dorywczych prac redaktorskich w łomżyńskich oficynach wydawniczych. Dwa lata spędził w wojsku, w podchorążówce w Zambrowie odbył kurs oficerski.

W wojnie obronnej 1939 roku uczestniczył w stopniu podporucznika, w walkach nad Narwią dowodził plutonem piechoty. Po kapitulacji trafił jako jeniec do niemieckiej niewoli w Obozie Woldenberg IIC, w którym przesiedział do wiosny 1945 roku. Podczas pobytu w obozie w mówionych felietonach ujawnił swój talent dziennikarski. W 1942 roku w konkursie literackim zdobył za Przeminęło z wiatrem równorzędne I miejsce z Marianem Brandysem. Ocalone z powojennej  tułaczki dwa bruliony felietonów zdeponowano w Centralnej Bibliotece Wojskowej, jako widomy dowód żywej polskiej publicystyki powstałej w niecodziennych warunkach jenieckiego obozu.

Niemal natychmiast po wyjściu z obozu jenieckiego powrócił  do dziennikarstwa. 4 kwietnia 1945 roku zgłosił się w zespole redakcyjnym „Dziennika Zachodniego”. Należał do najbardziej wziętych reporterów tej gazety. Jego liczne publikacje z życia odradzającego się Śląska i ziem zachodnich, a także materiały dotyczące okrucieństwa hitlerowskiego (np. sprawa obozu jenieckiego w Łambinowicach), były często przedrukowywane w ówczesnych polskich gazetach. W redakcji „Dziennika Zachodniego” objął wkrótce obowiązki kierownika działu depesz, potem sekretarza redakcji. Zdobyte doświadczenia dziennikarskie – jako reportera i organizatora pracy dziennikarskiej umożliwiły mu objęcie kierowniczych stanowisk w dziennikarstwie. Jako naczelny kierował redakcją od 1 stycznia 1949 roku do 1 września 1952 roku, korzystając ze statusu człowieka prezesa „Czytelnika” Jerzego Borejszy. W okresie pracy w „Dzienniku Zachodnim”, w 1949 roku wstąpił do PZPR.

W latach 1952–1966 Mojkowski pełnił funkcję redaktora naczelnego: „Głosu Wybrzeża”, „Dziennika Łódzkiego” i „Głosu Robotniczego”. Od 1967 do 1972 był redaktorem naczelnym „Trybuny Ludu”, a od 1972 roku do śmierci – prezesem Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”.

W latach 1968–1975 zasiadał w Komitecie Centralnym PZPR, a następnie, do końca życia, w Centralnej Komisji Rewizyjnej partii. W wyborach w: 1965, 1969 i 1972 uzyskiwał mandat posła na Sejm PRL (pierwotnie w okręgu Sieradz, potem dwukrotnie w okręgu Szczecinek). Przez trzy kadencje zasiadał w Komisji Spraw Zagranicznych oraz w Komisji Kultury i Sztuki, której w trakcie VI kadencji był zastępcą przewodniczącego.

Był członkiem Związku Zawodowego Dziennikarzy RP w latach 1945 – 1951, Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, (przewodniczącym Zarządu Głównego w latach 1964 – 1974), członkiem międzynarodowego ruchu dziennikarskiego, (wiceprezydentem Międzynarodowej Organizacji Dziennikarzy – MOD w latach 1965 -1974), wiceprzewodniczący Rady Naukowej Ośrodka Badań Prasoznawczych.

W uznaniu za twórczość dziennikarską i działalność społeczną Stanisława Mojkowskiego honorowano: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1959 roku, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski w 1967, Order Sztandaru Pracy I klasy w w 1972, dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi oraz innymi krajowymi i zagranicznymi odznaczeniami.

Stanisław Mojkowski zmarł 12 sierpnia 1978 roku. Pochowany został z honorami na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach.