Michał Smolorz (1955–2013)

Michał Smolorz – polski dziennikarz, publicysta, felietonista, reżyser, scenarzysta oraz producent telewizyjny i filmowy. Był największą osobowością w sferze publicznej w regionie, uosobieniem Górnego Śląska walczącego o swoją tożsamość, o uznanie swej inności i etniczności.

Michał Smolorz 2

Urodził się 7 maja 1955 roku w katowickiej dzielnicy Szopienice, w rodzinie nowej górnośląskiej inteligencji, która wykształcenie i awans środowiskowy rozpoczęła jeszcze przed wojną.

Ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Katowicach oraz Politechnikę Śląską w Gliwicach, zdobywając w 1979 roku dyplom magistra inżyniera mechanika górniczego.

W czasie studiów, w latach 1973-1978 pracował  w Przedsiębiorstwie Robót Budowlanych Przemysłu Węglowego w Katowicach jako administrator budynku. W okresie tym pracował także w tygodniku studenckim „Politechnik” (był kierownikiem oddziału) oraz podjął współpracę dziennikarską z pismami: „itd”, „Przegląd Techniczny-Innowacje” i „Czas”. Trwała ona od 1975-1981 roku i była nakierowana na poznawanie, dokumentowanie i opisywanie problemów społecznych, historii i kultury Górnego Śląska.

Od 1978 roku rozpoczął zawodową działalność telewizyjną, również wyspecjalizowaną w tej dziedzinie. W Komitecie ds. Radia i Telewizji Polskie Radio i Telewizja, w Ośrodku Telewizyjnym w Katowicach pracował (kolejno na stanowiskach: młodszy redaktor, publicysta, pełniący obowiązki sekretarza programu) do 1 kwietnia 1982 roku, kiedy został zwolniony w ramach weryfikacji stanu wojennego.

W latach 1982-1985 pracował w redakcji tygodnika „Katolik” jako publicysta, a w następnych latach 1985-1989 w Spółdzielni Pracy „Transmot” w Katowicach jako główny mechanik.

W 1989 roku wrócił do Komitetu ds. Radia i Telewizji Polskie Radio i Telewizja Ośrodka Radiowo-Telewizyjnego w Katowicach. Powierzono mu stanowisko zastępcy redaktora naczelnego, pełniącego obowiązki dyrektora ekonomicznego. Wprowadził wtedy w życie pierwszy w Polsce telewizyjny kanał regionalny.

Po odejściu z Ośrodka Radiowo-Telewizyjnego w Katowicach w 1991 roku stał się samodzielnym publicystą i producentem telewizyjnym, konsekwentnie zajmującym się twórczością osadzoną w kręgu górnośląskiego regionalizmu w założonej wspólnie z Wojciechem Sarnowiczem Antenie Górnośląskiej – Studiu Programów i Filmów Telewizyjnych w Katowicach, której był jednocześnie prokurentem i szefem produkcji.

To mu jednak nie wystarczało. W latach 1996-2006 był wykładowcą Wydziału Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego. Stale współpracował z prasą ogólnopolską i regionalną „Polityką”, „Gazetą Wyborczą”, „Dziennikiem Zachodnim” oraz polskimi i zagranicznymi nadawcami telewizyjnymi, uczestniczył w konferencjach, seminariach i sympozjach regionalistycznych.

Jego dorobek twórczy liczy blisko 1000 publikacji prasowych z tej tematyki.

Zrealizował ponad 200 filmów i audycji telewizyjnych obracających się w kręgu śląskiej kultury i tożsamości, w tym serię programów pt. „Wesoło, czyli smutno. Kazimierza Kutza rozmowy o Górnym Śląsku”, poświęconych górnośląskiej tożsamości. W 1987 roku pod pseudonimem Stefan Szulecki wydał kultową dziś dla wielu książkę pod tytułem „Cysorz”, opisującą rządy I sekretarza KW PZPR w Katowicach Zdzisława Grudnia.

W 2012 roku wydał książkę pt. „Śląsk wymyślony”, będącą jednocześnie jego rozprawą doktorską. Jest to praca o mitach, które Ślązacy przyjęli za swoje, a które nie są specyficzne tylko dla nich.

Zmarł nad ranem 10 stycznia 2013 roku. Miał 57 lat. Przyczyną śmierci był zawał serca.

Pośmiertnie, w 2013 roku uhonorowany został Nagrodą imienia księdza Augustina Weltzla „Górnośląskim Tacytem” za całokształt dokonań dla Górnego Śląska.