Wojciech Grzędziński jest autorem Zdjęcia Roku w jubileuszowej XX edycji Grand Press Photo 2024. Także Grzędziński odebrał w środę wieczorem tytuł Fotografa XX-lecia konkursu. Natomiast tytuł Zdjęcia XX-lecia Grand Press Photo otrzymała fotografia Jakuba Szymczuka. Gala odbyła się w Mazowieckim Teatrze Muzycznym im. Jana Kiepury w Warszawie.
Jury konkursu Grand Press Photo 2024 pod przewodnictwem Jewhena Małoletki wybrało do finału 42 zdjęcia pojedyncze (Single), dziewięć reportaży (Stories) oraz trzy projekty dokumentalne. Jewhenowi Małoletce pomagali w wyborze prac: Anna Bedyńska, Weronika Kobylińska, Weronika Mirowska, Maarten Schilt (Holandia) oraz Andrzej Zygmuntowicz.
Jewhen Małoletka, przewodniczący jury, zdobywca World Press Photo, Nagrody Pulitzera oraz Oscara za film „20 dni w Mariupolu”, otworzył galę: – Zasiadanie po raz drugi w jury tego konkursu jest dla mnie wielkim honorem. Bycie po drugiej stronie i oglądanie prac innych – co zrobiono i czego nie zrobiono – jest ważne dla mnie jako fotografa. Bo wierzę w fotografię, może nie zmienia ona świata, ale pokazuje, co powinniśmy na tym świecie robić – mówił Małoletka.
I dalej: – Fotografia jest też ważna dla naszych dzieci – żeby mogły zobaczyć, co nam się przytrafiło we wcześniejszych latach. Dziękuje, że kontynuujcie ten konkurs.
Później Jewhen Małoletka opowiadał o swoich zdjęciach, prezentując je uczestnikom gali na wielkim ekranie. – Chcę pokazać, co wydarzyło się ze mną, kiedy trwało oblężenie Mariupolu – mówił Jewhen, pokazując wstrząsające zdjęcia ofiar. Dodał: – Ale podkreślam, że wojna nie zaczęła się w roku 2022, ale w 2014.
Pokazał też słynną fotografię, która zdobyła Photo of the Year na World Press Photo – wykonaną 9 marca 2022 roku niedaleko szpitala w Mariupolu. Przedstawia kobietę w ciąży transportowaną na noszach. – Krzyczała: zabijcie mnie, uratujcie mojego syna – opowiadał Małoletka.
Autor Zdjęcia Roku w Grand Press Photo 2024 oraz Fotograf XX-lecia konkursu podzielił się na scenie refleksją: – Chcę wam powiedzieć, ze Irina przeżyła, restauracji nie ma, ale Irina jest – jest po rehabilitacji, została odkopana spod gruzów – mówił Wojciech Grzędziński, nawiązując do nagrodzonej fotografii.
Jakub Szymczuk, autor zdjęcia XX-lecia Grand Press Photo (partnerem kategorii była Grupa Lux Med) powiedział z kolei: – Gdy przeglądałem te wszystkie zdjęcia od 2005 roku, to odniosłem wrażenie, że historia przyspiesza – widać to w emocjach i tematach zdjęć. Zdjęcie to powstało 10 lat temu i wciąż we mnie żyje. Żyłoby pewnie inaczej, gdyby nie spotkanie z rodzicami bohatera tej fotografii. Wtedy wokół fotografowania takich sytuacji było wiele dyskusji. Jego ojciec spojrzał na mnie mocnym wzrokiem i mnie przytulił. Powiedział, że zdjęcie jest świadectwem bohaterstwa jego syna.
W kategorii Current Events – Single pierwszą nagrodę otrzymał Attila Husejnow. Drugą nagrodę przyznano Markowi M. Berezowskiemu, trzecią natomiast Jakubowi Orzechowskiemu.
Marek Berezowski: – Wojna w Ukrainie nie jest tylko wojną Ukrainy. Historia cały czas się toczy. To wojna, w której na szali jest demokracja, prawa człowieka, wolność słowa. Jeżeli chcemy te walkę prowadzić, musimy też dbać o to, by dziennikarstwo było prawdziwym dziennikarstwem. Bez jakościowego dziennikarstwa nie ma demokracji.
W kategorii Current Events – Stories pierwszą nagrodę otrzymał Wojciech Grzędziński, a druga nagroda powędrowała do Małgorzaty Smieszek.
Pierwszą nagrodę w kategorii People – Single – partnerem tej kategorii było Miasto Gdańsk – otrzymała z kolei Anna Hernik. Drugą nagrodę w kategorii dostał Wojciech Grzędziński, a trzecią Szymon Muszański.
Anna Hernik: – Drugi rok z rzędu otrzymuję nagrodę za dosyć smutne zdjęcie. Przedstawia mojego męża, który otrzymał diagnozę glejaka wielopostaciowego. Wszyscy boimy się zachorować. W naszej rodzinie to się wydarzyło. Niestety świat się nie zatrzymuje. Musimy iść na przodu. Chcę zadedykować tę nagrodę mojemu mężowi i moim dzieciom. Mąż pokazuje, że życie jest warte, by każdego dnia wstawać i walczyć.
Szymon Muszański nie krył radości, na scenie w finale konkursu stał pierwszy raz: – 8 lat temu dostałem album 10-lecia Grand Press Photo. Zaszokowały mnie te zdjęcia, wywarły na mnie ogromne wrażenie. Państwo fotografowie stanowili dla mnie wielką inspirację – cieszył się.
Kolejną kategorią – tu także partnerowało Miasto Gdańsk – była People – Stories. Pierwszą nagrodę otrzymała tu Kasia Strek. Druga nagroda w tej kategorii przypadła Marcinowi Krukowi.
Pierwszą nagrodę w kategorii Own Vision – Single otrzymał Tomasz Kawecki. Druga nagroda przypadła Justynie Rojek-Lindzie. Partnerem kategorii było Stowarzyszenie Autorów ZAiKS.
Justyna Rojek-Linda cieszyła się: – To moja szósta nominacja, ale pierwsza nagroda. Dziękuję serdecznie organizatorom za stworzenie takiej kategorii. Bo w niej jest miejsce na najbardziej osobistą fotografię i wykreowany swój świat.
Kolejną kategorią, w której przyznawano nagrody, była kategoria Climate, Responsibility – Single. Pierwszą nagrodę otrzymał tu Adam Jastrzębowski, drugą Joanna Mrówka, a trzecią Mateusz Sarełło. Partnerem kategorii była Grupa KRUK.
Adam Jastrzębowski podziękował żonie: – Większość się zgodzi, że życie z zawodowym fotografem prasowym to ciężka historia – powiedział, spotykając się ze zrozumieniem zebranych. Natomiast Joanna Mrówka, odbierając dyplom, zaapelowała o powrót do konkursu reportażowej kategorii w dziedzinie kultury i sportu.
Pierwszą nagrodę w kategorii Climate Responsibility – Stories – tu także partnerem kategorii była Grupa KRUK – otrzymał Damian Lemański. Druga nagroda natomiast przypadła Wojciechowi Grzędzińskiemu.
– Mnóstwo odpadów przypływa tam z krajów rozwiniętych, ze Stanów i Europy – mówił Damian Lemański, nawiązując do tematu swoich zdjęć. I dodawał: – I ci ludzie toną w śmieciach, żyją na tym wysypisku. Byli dla mnie przepiękni. Nie myślałem, że aż tak zareaguję – mówił wzruszony, gdy wspomniał o innych zdjęciach nominowanych w konkursie.
W kategorii Culture, Hobby, Sport – Single najlepszą pracę wykonał Tomasz Markowski. Drugą nagrodę otrzymała Julia Zabrodzka, a trzecią Jakub Włodek.
Pierwszą nagrodę w kategorii Documentary Project otrzymał Maciej Grzybowski, a drugą Amadeusz Świerk. Partnerem kategorii była tu ERGO Hestia.
W tym roku po raz siódmy w ramach Grand Press Photo zorganizowano konkurs Young Poland – mogli w nim wystartować fotografowie pełnoletni, którzy nie ukończyli jeszcze 26. roku życia i wcześniej nie brali udziału w Grand Press Photo. Tutaj do finału nominowano siedem zdjęć pojedynczych i trzy fotoreportaże.
Pierwszą nagrodę w kategorii Young Poland – Single otrzymała Adrianna Wilewska, wyróżnienie natomiast Eliza Kania. – Ważne jest dla mnie, że w moim intymnym spojrzeniu na świat inni też dostrzegli sens – dziękowała Adrianna Wilewska.
Pierwszą nagrodę w kategorii Young Poland – Stories otrzymał natomiast Mikołaj Szymkowiak. Z kolei wyróżnienie otrzymał tu Antoni Nowak. – Ten reportaż kosztował mnie wiele emocji, chciałbym go zadedykować schronisku dla zwierząt w Gnieźnie – mówił Mikołaj Szymkowiak, dziękując również swojej dziewczynie i nauczycielowi.
W nocy z wtorku na środę zakończyło się też głosowanie na Nagrodę Internautów – zdobyła ją autorka pracy wyłonionej spośród wszystkich nominowanych przez jury zdjęć z grupy Single oraz Stories. Nagrodę Internautów otrzymała fotografia Anny Hernik. – To nagroda od chorych, od ich rodzin, od tych, z którymi piszę, do których dzwonię. Bardzo bym chciała, żeby ta nagroda spowodowała, że otworzą się jakieś drzwi, że badania kliniczne będą dostępne dla mojego męża. Nie może być tak, że latamy w kosmos, a guz mózgu jest tak długo nierozpoznawalny – mówiła Hernik.
W ramach GPP organizowany był także konkurs Photo Book – na najlepszą książkę z fotografią reporterską i dokumentalną, wydaną premierowo w 2023 roku. O tytuł Photo Book of the Year 2023 konkurowało 14 publikacji. Tytuł Photo Book of the Year 2023 otrzymała książka: „Rdza” Bartka Warzechy. Laureat dziękował: – Dziękuję za to, że kilka osób uwierzyło, że damy radę – mówił Bartek Warzecha. – Zdjęcia powstawały przez 10 lat, dziękuję za docenienie takiej, niespektakularnej książki.
Wszystkie nagrodzone zdjęcia znajdą Państwo na grandpressphoto.pl/laureaci-2024/
***
Partnerzy Grand Press Photo 2024:
Ambasadorzy konkursu i gali: Fujifilm, Nikon Europe B.V.
• Partner kategorii Climate, responsibility: Grupa KRUK
• Partner kategorii People: Miasto Gdańsk
• Partner kategorii Own Vision: Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
• Partner kategorii Documentary Project: ERGO Hestia
• Partner kategorii Zdjęcie XX-lecia: Grupa Lux Med
• Główny patron medialny: TVN24
• Patroni medialni: Digital Camera, Fotopolis, National Geographic
• Partnerzy gali: British American Tobacco, Mazowiecki Teatr Muzyczny im. Jana Kiepury, Stock Polska, Studio Cocosound, F25 Production House
Organizatorami konkursu są magazyn „Press” i Fundacja Grand Press.
Autor: Wojciech Grzędziński, freelancer dla Anadolu Images.