Portal OKO Press w dziennikarskim śledztwie opisuje rzekome związki radia RMF FM z koncernem Orlen. Wskazuje m.in. na prywatną znajomość dziennikarza stacji Krzysztofa Berendy z wiceprezesem koncernu Adamem Burakiem. Portal ujawnił, że żona szefa informacji RMF FM Marka Balawajdera została w ostatnich latach zatrudniona w roli dyrektorki w czeskiej spółce córce Orlenu oraz w radzie nadzorczej spółki skarbu państwa Rosomak SA. W przesłanym portalowi Wirtualnemedia.pl rzecznik Grupy RMF informuje, że publikacja jest analizowana przez prawników stacji. Zarzuty odpiera także Orlen.
30 października na łamach OKO Press ukazał się artykuł „Radio Muzyka Orlen. Tajemnicze związki największego polskiego radia ze spółką Obajtka”, przedstawiony jako „dziennikarskie śledztwo OKO.press w sprawie powiązań RMF z Orlenem”.
Oko Press: RMF FM przyjazne Orlenowi i Obajtkowi
Jednym z zarzutów jest to, że Orlen w czasach rządów PiS jest „znaczącym” reklamodawcą RMF FM, a w ostatnich latach nie inwestuje w reklamy w mediach nieprzychylnych władzy.
Autor artykułu Krzysztof Boczek stawia tezę, że w RMF FM „Orlen jest często opisywaną firmą”, czego dowodem ma być częste zdaniem dziennikarza artykuły np. o promocjach koncernu na paliwo czy wywiady z prezesem Danielem Obajtkiem. Cytowany w tekście anonimowo pracownik zdradził, że na dziennikarzy są „duże naciski” na to, by „nagrać wypowiedź Obajtka lub by pojawił się w studiu z informacją, że ceny paliw spadają”. Balawajder odparł zarzuty, twierdząc, że stacja w materiałach dziennikarskich „nie reklamuje w żaden sposób Orlenu”.
OKO Press zacytował także rzekomą wypowiedź szefa warszawskiej redakcji RMF FM Krzysztofa Berendy o „naszych przyjaciołach z Orlenu”, jednak użycia tych słów dziennikarz nie potwierdził redakcji.
W dziennikarskim śledztwie opisano także sytuację, kiedy to w 2022 roku gościem RMF FM miał być wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin, jednak decyzją Marka Balawajdra wywiadu udzielił Daniel Obajtek. Łącznie prezes Orlenu udzielił RMF FM siedmiu wywiadów na przestrzeni dwóch lat, dwa razy więcej niż liczonej razem konkurencji – opisuje Krzysztof Boczek.
W tekście przywołano także kilka przykładów sytuacji, kiedy to prezes Orlenu miał być przez RMF FM potraktowany z taryfą ulgową – łagodnie opisywano negatywne publikacje na jego temat z innych mediów (m.in. z „Gazety Wyborczej”), w innych eksponowano punkt widzenia i racje menadżera.
Wedle informatora Oko Press Krzysztof Berenda z RMF FM ma kolegować się z wiceprezesem Orlenu Adamem Burakiem, odpowiedzialnym za marketing. Dziennikarz cytowany w tekście zaprzecza. “Ja ich traktuje jak polityków. Po dziennikarsku, nie koleżeńsko” – powiedział Oko Press.
Dalej zarzucono redakcji RMF FM m.in. niewystarczającą solidarność zawodową, np. w sprawie lex TVN (kiedy powstał wspólny list środowiska, podpisano przez kilkaset osób).
Jeden z rozmówców dziennikarza OKO Press posumował, że nawet jeśli stacja nie jest bezpośrednio kontrolowana przez PiS, to partia „ma też pewność, że wielkiej krzywdy my im nie zrobimy”.
Oko Press podało też, powołując się na KRS, że żona Marka Balawajdera od listopada 2021 roku jest zatrudniona w radzie nadzorczej państwowej spółki zbrojeniowej Rosomak SA. Redakcja napisała, że jako dyrektorkę ds. sponsoringu zatrudnia ją także słowacki Orlen Unipetrol, spółka zależna Orlenu. Poproszona o komentarz, Magdalena Balawajder miała zasłonić się prawem do prywatności.
W postscriptum tekstu dodano krótką wzmiankę, że wedle informacji Oko Press w toczącym się w RMF FM postępowaniu antymobbingowym (które opisywaliśmy na łamach Wirtualnemedia.pl jako pierwsi) najwięcej zarzutów pada pod adresem Marka Balawajdera.
Tekst Oko Press skomentowali niektórzy aktywni w social mediach dziennikarze.
Radosław Gruca z Radia Zet ocenił materiał jako „wyważony” i pokazujący „ponury obraz tłumaczący, dlaczego kłamstwa silnie zakorzeniały się dzięki działalności propagandy PiS”. „Wystarczyło ich nie zauważać i łamać solidarność wolnych mediów. Gdyby moja żona pracowała w SSP, co byście o mnie powiedzieli?” – zapytał dziennikarz śledczy w serwisie X.
„Szokujące ustalenia. Największa polska stacja radiowa w czasach „dobrej zmiany” – zestawienie „do kupy” wielu informacji, które nieraz już mogły budzić zdziwienie, tworzy naprawdę ponury obraz” – ocenił Krzysztof Luft, opozycyjny członek rady programowej TVP.
RMF FM przekazuje sprawę prawnikom
Wirtualnemedia.pl poprosiły o komentarz RMF FM oraz Orlen. Krzysztof Głowiński, rzecznik prasowy Grupy RMF przekazał nam, że w ocenie stacji „artykuł zawiera szereg pomówień i manipulacji”. „Ich skalę najlepiej obrazuje fakt, że wydatki wszystkich spółek Orlenu stanowią ok. 1% przychodów Grupy RMF. W tej sytuacji sprawę przekazaliśmy prawnikom” – odpowiedział Krzysztof Głowiński.
Stanowczo tezom artykułu OKO Press zaprzecza także w odpowiedzi na nasze pytanie Orlen. „W relacjach z mediami ORLEN w pełni przestrzega zasady równości i niedyskryminacji, w żaden sposób nie ograniczając mediom dostępu do informacji, niezależnie od zasięgów danego medium czy prezentowanych w nim poglądów” – oświadcza biuro prasowe płockiego koncernu.
„W zakresie wydatków reklamowych Spółka kieruje się regułą celowości i efektywności, co oznacza, że reklamy kierowane są przede wszystkim tam, gdzie mogą one uzyskać najlepsze dotarcie do największej grupy docelowej. Dodać należy, że zasada celowości i efektywności wydatków reklamowych jest powszechnie stosowana przy planowaniu i realizacji budżetów marketingowych przez wszystkie podmioty działające w oparciu o rachunek ekonomiczny” – czytamy w oświadczeniu płockiego koncernu dla Wirtualnemedia.pl.
RMF FM jest niezmiennie liderem rynku radiowego w Polsce. Udział stacji pod względem słuchania w okresie od lipca do września 2023 roku w grupie wiekowej 15-75 lat wyniósł 29,1 proc. – wynika z najnowszej fali badania Radio Track Kantar Polska, opracowanej przez portal Wirtualnemedia.pl. Rok do roku wynik stacji spadł o 2,2 pkt. proc. – najbardziej w zestawieniu.