W przetargu dotyczącym rozszerzania zasięgu multipleksu DAB+ Polskiego Radia wraz z 17 rozgłośniami regionalnymi Emitel wygrał 17 z 18 zadań. Operator poinformował, że po zakończeniu wdrożeń w zasięgu nadawanych cyfrowo emisji Polskiego Radia znajdzie się 75 proc. powierzchni naszego kraju i niemal 88 proc. mieszkańców.
Regularna emisja cyfrowa w standardzie DAB+ została uruchomiona w Polsce 1 października 2013 r. Na początku cyfrowy sygnał w technologii DAB+ dostępny był w Warszawie i Katowicach. Obecnie największy zasięg emisji posiada Polskie Radio. Korzystając z odbiorników DAB+ można słuchać audycji emitowanych przez: Jedynkę, Dwójkę, Trójkę i Czwórkę Polskiego Radia, a także Polskie Radio 24, Polskie Radio Chopin, Polskie Radio Dzieciom, Polskie Radio Kierowców, Polskie Radio dla Ukrainy, Radio Poland (m.in. w języku angielskim, niemieckim, ukraińskim), rozgłośnie regionalne oraz ich kanały tematyczne.
Znaczący wzrost zasięgu
Zasięg techniczny emisji DAB+ Polskiego Radia obejmuje obecnie około 47 proc. powierzchni Polski. Tym samym sygnał możemy być odbierany przez ok. 67 proc. słuchaczy, którzy posiadają odpowiednie odbiorniki radiowe.
– Jesteśmy dumni, że to właśnie Emitel będzie realizować kolejny etap powiększenia zasięgu DAB+ dla Polskiego Radia i rozgłośni regionalnych. Radio cyfrowe daje możliwość nadawania większej liczby kanałów, oferuje najlepszą jakość dźwięku i dodatkowe funkcje, takie jak przesyłanie grafiki czy tekstu, które mogą być wyświetlane na odbiorniku DAB+ w samochodzie lub domu – powiedział Maciej Staszak, wiceprezes Emitela.
Oferty Emitel dotyczące multipleksacji ogólnopolskiej i regionalnej oraz emisji DAB+ zostały wybrane przez Polskie Radio w następujących miastach: Koszalinie, Olsztynie, Poznaniu, Rzeszowie, Warszawie, Zielonej Górze, Białymstoku, Gdańsku, Kielcach, Krakowie, Lublinie, Szczecinie, Wrocławiu, Katowicach, Łodzi i Opolu oraz w części województw, w których znajdują się te miasta. Umowy, których łączna wartość wynosi prawie 59,5 mln zł brutto będą obowiązywały od 1 października 2023 roku do 31 sierpnia 2027 roku. W Bydgoszczy i części województwa kujawsko-pomorskiego wybrano ofertę PSN Infrastruktura (1,25 mln zł).
Część nowych nadajników już działa
Na przełomie września i października rozpoczęto poszerzenie zasięgu MUX-u Polskiego Radia w DAB+. Ruszyła emisja z czterech dodatkowych obiektów. W Jeleniej Górze i okolicach MUX jest dostępny na kanale 5B (moc 13,4 kW), w Rabce na 11B (1,3 kW), w Trzebnicy na 5B (2,9 kW), natomiast w Zakopanym na 11B (2,9 kW). Zadania związane z poszerzeniem zasięgu są realizowane od 1 października 2023 roku. W części obszarów objętych postępowaniem jeszcze w październiku ma dojść do rozszerzenia zasięgu, w innych między 1 stycznia a 1 października 2024 roku.
W ostatnich dniach w Górze koło Śremu moc nadajnika zwiększono 8,5 do 19 kW. Z kolei w Kielcach emisja jest teraz prowadzona z wyżej ulokowanego obiektu. Jeszcze w tym miesiącu powinny ruszyć nowe nadajniki DAB+ w Ciechanowie, Choczewie, Chełmcu, Ostrołęce, Brzegu, Słupsku, Człuchowie, Lęborku, Kłodzku (Czarna Góra), Choczewie i Strzeżowie. W przyszłym roku ma dojść do rozszerzenia zasięgu o Elbląg, Giżycko, Konin, Łomżę, Ryki, Zamość, Dębicę, Nowy Tomyśl, Tarnobrzeg, Piłę, Kamieńsk, Rybnik, Jarocin, Dębicę, Ogrodzieniec i okolicę. Multipleks ma pojawić się także w rejonie Bieszczad, Pomorza Środkowego, w zachodniej części województwa łódzkiego i wschodniej wielkopolskiego. Z oferty Emitela wynika, że wzrośnie moc nadajników w Kielcach (Św. Krzyż), Białymstoku, Radomiu, Szczawnicy, Tarnowie, Olsztynie, Opolu, Zielonej Górze, Poznaniu, Częstochowie i Płocku.
Opóźniony przetarg DAB+
Zgodnie z projektem karty powinności, którą Polskie Radio złożyło w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji od 1 października 2021 roku w zasięgu DAB+ powinno być ponad 80 proc. ludności Polski. Powierzchniowo zasięg miał wynosić 61,5 proc. Tymczasem zasięg techniczny Polskiego Radia w systemie DAB+ przed październikowym poszerzeniem wynosił 44 proc. powierzchni Polski. Publiczne rozgłośnie docierały do ok. 67 proc. potencjalnych odbiorców (ponad 25 mln mieszkańców).
Ogłoszony jesienią 2021 roku przetarg na rozszerzenie zasięgu nadajników w cyfrowym standardzie DAB+ został na początku 2022 roku unieważniony przez Polskie Radio z powodu zbyt wysokich kwot, jakie zaproponowali oferenci. W 13 zadaniach oferty złożył Emitel, w jednej – w regionie łódzkim – także PSN Infrastruktura. Emitel wyliczył koszt emisji na 40 mln zł. PSN Infrastruktura na prawie 2,8 mln zł za realizację tylko jednego zadania. Nadawca za najdroższe zadanie gotów był zapłacić mniej niż 1,6 mln zł. Polskie Radio i rozgłośnie regionalne łącznie nie chciały wydać więcej niż 12 mln zł.
Emitel o zaletach DAB+
Emitel podawał w komunikacie, że radio cyfrowe oferuje lepszą jakość dźwięku, który nie ulega zakłóceniom i zniekształceniom, tak jak może to mieć miejsce w przypadku radia analogowego. Do słuchania audycji radiowych nadawanych w DAB+ niezbędny jest odbiornik radia cyfrowego w tym standardzie. Dodatkowo odbiorniki wyposażone w ekrany mogą wyświetlać tekst i obrazy, takie jak okładki płyt, zdjęcia wykonawcy, logotypy stacji, przewodnik po programach, czy aktualizacja informacji o ruchu drogowym. Możliwe jest także przesyłanie stron internetowych.
Operator zauważył, że platforma DAB+ pozwoli budować nowe usługi, w odróżnieniu od UKF, gdzie możliwości sieci zostały już wyczerpane. DAB+ może być wykorzystywany również do powiadomień kryzysowych przekazywanych przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, z chwilą osiągnięcia przez tą sieć pokrycia 88 proc. populacji Polski. Dzięki dodatkowym funkcjom DAB+ możliwe będzie jednoczesne nadanie komunikatów na wszystkich programach, wyświetlanie tekstu oraz infografiki. W zależności od odbiornika komunikaty kryzysowe będą mogły być przekazywane nawet w momencie, kiedy odbiornik jest nieaktywny. System sam wybudzi odbiornik i pozostawi go w stanie oczekiwania.
Krytyka DAB+
Zdaniem czołowych nadawców prywatnych, DAB+ jest przestarzały, nieefektywny i zbyt drogi. Grupa RMF, Eurozet/Agora czy ZPR Media sprzeciwiają się rezygnacji z emisji w FM na rzecz DAB+. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zawiesiła konkurs dotyczący miejsc w ogólnopolskim multipleksie. Czeka aż Urząd Komunikacji Elektronicznej wybierze operatora multipleksu. Procedura w tej sprawie ruszy nie wcześniej niż pod koniec roku. Chętnych do nadawania w MUX ogólnopolskim było mniej niż liczba dostępnych miejsc.
W zeszłym roku ruszyły multipleksy lokalne DAB+ w Warszawie, Poznaniu, Katowicach, Rzeszowie, Tarnowie, Toruniu i Częstochowie. Multipleksy eksperymentalne działają z kolei w Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Łodzi, Bielsku-Białej, Gliwicach, Szczawnicy, Andrychowie, Wrocławiu, Szczecinie i Trójmieście. Do dyspozycji słuchaczy z Warszawy są trzy multipleksy z 27 stacjami. Poza MUX-em Polskiego Radia, można korzystać z multipleksu lokalnego DABCOM na kanale 10B (Radio Kolor, Radio Nuta, Mega Radio, Disco Radio, Radio Profeto, WP Radio, Muzo.fm, Radio Bezpieczna Podróż) i multipleksu eksperymentalnego BCAST na kanale 11B (Muzyczne Radio, Pop Radio, Radio 7, Radio Parada, Radio Niepokalanów, Radio Maryja, Radio Konin i Radio Jasna Góra).
Z danych Radio Track, do których dotarł portal Wirtualnemedia.pl wynika, że tylko 44 tys. Polaków codziennie słucha radia w systemie DAB+. Z badania Radio Track wynika, że w 2022 roku dzienna liczba słuchaczy radiowej Jedynki wyniosła w przypadku FM 1,37 mln, drogą internetową 50 tys., przez dekoder telewizji cyfrowej 25 tys., a metodą DAB+ 11 tys. W przypadku Trójki to odpowiednio: 684 tys., 46 tys., 8 tys. i 6 tys., Polskiego Radia 24 104 tys., 45 tys., 3 tys. i 4 tys.