Program Trzeci Polskiego Radia systematycznie skraca w ostatnich miesiącach czas przeznaczony na audycje autorskie. W letniej ramówce Trójki muzyka z playlisty jest obecna przez większość doby. Wypełniają ją głównie przeboje. A prezes Polskiego Radia zapowiadała, że stacja będzie otwarta na młodych twórców.
Gdy trzy lata temu prezes Polskiego Radia Agnieszka Kamińska odwołała ze stanowiska szefa Trójki Kubę Strzyczkowskiego, podkreślała, że jego działanie „polegało na odgrzewaniu starego formatu, który już wcześniej tracił słuchalność”. Wówczas stacja notowała prawie 4 proc. słuchalności, dziś jest ona dwukrotnie niższa. W wywiadzie dla Polskiej Agencji Prasowej Agnieszka Kamińska zapowiadała wówczas wiele zmian, które zamierza wprowadzić. – Od dawna w Trójce na przykład młodzi twórcy, młodzi muzycy praktycznie nie mieli szans, aby zaistnieć na antenie. Jak przychodzili do Programu Trzeciego, a nie byli związani z kilkoma dużymi wytwórniami płytowymi, to nie mieli możliwości zaprezentowania swojej muzyki. Mnie natomiast zależy, żeby młodzi artyści mieli dostęp do radia, w tym także do Programu Trzeciego – podkreślała prezes Polskiego Radia.
Wówczas ze stacją rozstała się większość zespołu, który tworzył Trójkę przez wiele lat. Wśród nich było liczne grono dziennikarzy muzycznych, którzy prowadzili w Programie Trzecim Polskiego Radia autorskie audycje, w których prezentowali nową muzykę z wybranych przez siebie gatunków. To m.in. Piotr Kaczkowski, Piotr Metz, Piotr Stelmach, a wcześniej Hirek Wrona, Marek Niedźwiecki, Marcin Kydryński, Agnieszka Szydłowska czy Wojciech Mann.
– To były ich decyzje. Natomiast zmiany są nieodłącznym elementem życia. Tymczasem w Trójce od kilkudziesięciu lat nic się nie zmieniało, także w sensie osobowym. Te same osoby prowadziły w ten sam sposób te same audycje. I tak przez 40 lat – komentowała Agnieszka Kamińska. – W końcu trzeba wziąć pod uwagę, że zmieniają się słuchacze i ich preferencje, że konkurencja cały czas coś zmienia i wprowadza nowości, że nie przychodzą nowi młodsi słuchacze i w konsekwencji spada słuchalność. W tej sytuacji trzeba sobie zadać pytanie: jeżeli coraz mniej osób słucha naszego programu, to może trzeba coś w nim zmienić? – dodała.
Łukasz Ciechański królował w Trójce
Agnieszka Kamińska zapowiedziała, że Program Trzeci będzie miał charakter „muzyczno-rozrywkowo-kulturalny z naciskiem na muzykę i i kulturę”. – Będzie więcej muzyki, inna grana rano, inna po południu, inna również wieczorem, a także pasma autorskie – mówiła Kamińska. W tym samym wywiadzie wyliczyła, że swoje audycje w Trójce będą prowadzili Piotr Baron, Grzegorz Hoffmann, Wojciech Ossowski, Marek Wiernik i Łukasz Ciechański. Ten ostatni wówczas przeszedł do Trójki z Rock Radia. Już w stacji nie pracuje. Ze stacją rozstał się pod koniec października ub.r. Wtedy napisał na Facebooku, że przestaje być szefem muzycznym Trójki, bo „jest zajęty”.
Ciechański prowadził głównie audycje muzyczne. Na antenie pojawiał się bardzo często. Wiosną ub.r. był gospodarzem czterech programów: „Naszej Tonacji”, „Listy Przebojów Trójki” (razem z Tomaszem Miarą), „Departamentu Rytmu” oraz „Trzech stron dźwięku”. Następnie szybko zniknął z anteny. Gdy w połowie lipca ub.r. o tym poinformowaliśmy, dziennikarz odpowiedział wulgarnym oświadczeniem, w którym zarzucił nam nieścisłości, po czym potwierdził podane w tekście informacje.
Już wcześniej budził kontrowersje. W jednej z audycji dzień po rozpoczęciu wojny w Ukrainie cytował weselny przebój na antenie („Moja ciocia z Ciechocinka robi siusiu co godzinka”), opowiadał też o kocie, który „siedzi w papryce, którą całą zeżarł i ciągle ją wywraca”, „filmach typu fikołki” i „zabawnym sposobie na trollowanie Rosjan”. Wówczas dyrektor Trójki zapowiedział wyciągnięcie „stosownych konsekwencji służbowych” wobec dziennikarza.
W lutym ub.r. Małgorzata Gosiewska, wicemarszałek Sejmu (Prawo i Sprawiedliwość) wysłała pismo do przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Krytykowała w nim prezes Polskiego Radia Agnieszkę Kamińską za złe zarządzanie instytucją i poprosiła, by zająć się sprawą, którą opisała jej słuchaczka Trójki. Kobieta miała się poskarżyć, że Łukasz Ciechański 19 grudnia 2021 r. spożywał alkohol podczas koncertu Damiana Ukeje w Studiu im. Agnieszki Osieckiej. Polskie Radio odpisało, że „oskarżenia formułowane przez słuchaczkę w stosunku do redaktora Ciechańskiego nie znalazły potwierdzenia w ustaleniach z postępowania sprawdzającego”.
Mniej audycji autorskich w Trójce
Grzegorz Hoffmann i Wojciech Ossowski, choć są pracownikami Polskiego Radia, nie prowadzą już w Trójce audycji. Podobnie jak Tomasz Żąda, inny dziennikarz muzyczny Programu Trzeciego Polskiego Radia, który od początku lat 90. miał w nim audycje autorskie, a teraz nagrywa jedynie rozmowy z artystami w formie wideo oraz przygotowuje kilkuminutowy informator muzyczny „naSŁUCH” nadawany w sobotnie przedpołudnia.
Wraz z wprowadzeniem letniej ramówki antenę Trójki zdominowały pasma programowe bez stałych prowadzących oraz muzyka z playlisty. To zestaw piosenek, które można usłyszeć w radiu przez cały dzień. Te nadawane są obecnie od poniedziałku do czwartku od godz. 3 do 20 (w piątki do 19). Wynika to ze zmian w programie i wprowadzenia pasm towarzyszących. Wśród nich jest m.in. „Po drodze z Trójką” nadawane po godz. 18 i skierowane głównie do kierowców. Audycja trwa dwie godziny (w piątki tylko godzinę), a jej prowadzącymi są wymiennie prezenterzy Trójki. Zgodnie z zapowiedzią popołudniowe pasmo ma towarzyszyć słuchaczom w powrotach z pracy do domu. W tym czasie emitowane są m.in. informacje o aktualnych utrudnieniach na drodze w cyklu „Radionawigator Trójki”.
Audycje autorskie nadawane są tylko w paśmie wieczornym pod wspólną nazwą „W tonacji Trójki” (godz. 20-22), a także przez godzinę po godz. 23 oraz między godz. 1 a 3 w nocy. Jeszcze kilka lat temu autorskie audycje muzyczne zajmowały sporą część czasu antenowego w Trójce. Nadawano je codziennie w godz. 14-16, 19-21 i 22-00 oraz w nocy. W weekendy audycje autorskie stanowiły większość programu. Obecnie także w weekend dominują pasma towarzyszące prowadzone przez różnych prezenterów.
Coraz więcej popowych piosenek
Zmiany widać również w playliście. Tę od grudnia zeszłego roku układa Michał Żołądkowski, który dołączył do stacji w październiku 2022 r. Na playliście jest coraz więcej popowych piosenek, które wcześniej nie były obecne na antenie Trójki. Teraz można tam często usłyszeć takich artystów, jak Dua Lipa, Sound’n’Grace, Lemon, Avicii, Jennifer Paige, Kelly Clarkson, Lee Ryan. Piosenki powtarzają się znacznie częściej w ciągu tygodnia niż kiedyś.
Agnieszka Kamińska mówiła trzy lata temu: – Zależy nam na promocji młodych twórców.
Dziś w Trójce pojawiają się niemal te same nowości, co w stacjach komercyjnych. Kiedyś Program Trzeci gościł wielu artystów, którzy nie byli zapraszani do innych rozgłośni. Rok temu informowaliśmy, że w niedzielnym paśmie koncertowym w Trójce pojawia się coraz mniej premier, a nadawane są głównie retransmisje występów artystów ze Studia im. Agnieszki Osieckiej sprzed kilku lat. Kiedyś grali tam m.in. Sting, Suzanne Vega, Tori Amos, Marillion, Archive, Amy Macdonald czy Porcupine Tree oraz cała plejada rodzimych wykonawców. Obecnie Trójka zmieniła charakter tego pasma i nie nadaje już transmisji koncertów, a jedynie przypomina archiwalne występy.
Trójka nadaje w formacie AC
Rzeczniczka Polskiego Radia przekonuje, że baza utworów, które emituje obecnie Trójka, jest „niezwykle szeroka i wyselekcjonowana” – Obejmuje muzykę z czterech ostatnich dekad, jest zbliżona do formatu muzycznego AC (Adult Contemporary – przyp. red.) – mówi Monika Kuś z Polskiego Radia. – Debiutanci są obecni na antenie Programu Trzeciego, zarówno w bazie muzycznej, zestawieniu „Listy Przebojów”, a także w audycjach autorskich i mediach społecznościowych. Warto podkreślić przy tej okazji, że Program Trzeci od kilku lat przyznaje nagrody dla najlepszego debiutanta, podczas Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. W tym roku nagrodziliśmy Jana Majewskiego, który na przykład był jednym z prowadzących ostatnie notowanie „Listy Przebojów”. Niebawem wystąpi w studiu koncertowym im. Agnieszki Osieckiej. Laureaci z poprzednich lat to: Basia Gąsiennica-Giewont i Bartek Deryło.
Monika Kuś informuje nas, że obecnie grupą docelową Trójki są słuchacze w wieku 30-55 lat, a stacja jest programem o charakterze uniwersalnym.
– Za brzmienie Trójki, zgodnie z zakresem obowiązków, odpowiada szef redakcji muzycznej Michał Żołądkowski. To dziennikarz z bogatym doświadczeniem na stanowiskach: szefa muzycznego i programowego. Muzyka, którą proponuje, jest zgodna z przyjętą strategią programową. W wakacje z oczywistych powodów (sezon urlopowy) jest mniej audycji autorskich – wyjaśnia Monika Kuś.
Według najnowszego badania Radio Track pracowni Kantar Polska w okresie kwiecień-czerwiec 2023 r. Trójka miała 2 proc. udziałów w rynku słuchalności.