Przedstawiciele 36 pism kulturalnych z całej Polski złożyli na ręce ministra kultury Piotra Glińskiego petycję, w której domagają się m.in. zmiany formuły przyznawania dotacji na działalność w ramach ministerialnego programu „Czasopisma”, podwyższenia ogólnej kwoty na ten program i powołanie rady konsultacyjnej, stojącej na straży wydawania pieniędzy. „Program w swym obecnym kształcie nie stanowi wystarczającego wsparcia dla czasopism w Polsce” – przekonują sygnatariusze apelu.
Minister Piotr Gliński w tym roku przyznał blisko 3,6 mln zł na dofinansowanie 45 projektów w programie „Czasopisma”, którego celem jest – jak podkreślono – „wspieranie najbardziej znaczących ogólnopolskich czasopism kulturalnych, zarówno tych o wieloletnim dorobku i ugruntowanej pozycji, jak i tych, które uzyskały status opiniotwórczych w ostatnich latach”. Dotacje w tym roku przyznano m.in. wydawcy „Kronosa”, „Wyklętych”, „Wpis” i „Kuriera Wnet.
Wydawcy: Program wymaga naprawy
Redakcje i wydawcy 36 pism uznali, że ministerialny program wymaga uszczelnienia, nowych, jasnych reguł i naprawy. W związku z tym zainicjowali Ogólnopolski Apel Czasopism i złożyli w MKiDN oficjalny list środowiska do ministra kultury. Zaproponowali w nim konkretne zmiany, jak np. zakończenie przyznawania dotacji w dotychczasowej formule konkursowej, podwyższenie ogólnej kwoty przeznaczonej na program do około 15 mln zł, a także uruchomienia programu w formie dotacji stałej, opartej o dwustopniową waloryzację.
Kolejnym postulatem przedstawionym ministrowi jest powołanie rady konsultacyjnej, złożonej z redaktorów i redaktorek czasopism oraz urzędników ministerstwa. Jej celem ma być stworzenie nowego regulaminu przyznawania dotacji. – Program ten w swym obecnym kształcie nie stanowi wystarczającego wsparcia dla czasopism w Polsce, nie prezentuje jasnych kryteriów według których wnioskodawcy otrzymują punkty w poszczególnych kategoriach. Nie wiadomo, co wpływa na wysokość przyznanych dotacji. W efekcie absolutna większość czasopism w Polsce działa w stanie fundamentalnej niepewności – przekonują redakcje podpisane pod listem.
Dotacje nie pokrywają potrzeb
Jak wyliczyli autorzy listu, średnia kwota dotacji, wynosząca 44 tys. zł, pokrywa 17,44 proc. realnych potrzeb czasopism. „Wskaźnik ten pokazuje skalę problemu: dla większości czasopism ministerialna dotacja jest jedynym (bądź głównym) źródłem finansowania, co w praktyce przekłada się na ogromną ilość nieopłacanej przez nikogo pracy” – czytamy.
Pod listem otwartym podpisali się m.in. przedstawiciele miesięcznika „Znak”. Kwartalnika „Twój Blues”, miesięcznika „Akant”, „Pisma”, „Pamiętnika Literackiego” czy „Tygodnika Spraw Obywatelskich”.
W tym roku grantów ministerialnych nie otrzymali m.in. wydawcy czasopism „Pismo”, „Znak”, „Przekrój”, „Kultura Liberalna”, „W drodze”, „Pixel”, Klub Inteligencji Katolickiej (na magazyn „Kontakt”), dwie organizacje zrzeszające Romów w Polsce oraz Fundacja Instytut Wolności (na czasopismo „Polska w Praktyce”.
Największe granty na 2022 rok otrzymały: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego (135 tys. zł), Oficyna wydawnicza „Mówią wieki” (105 tys. zł na magazyn „Mówią wieki”), Biały Kruk (105 tys. zł na wydawanie miesięcznika kulturalnego „Wpis – Wiara, Patriotyzm i Sztuka”), Instytut im. Jerzego Grotowskiego (104,5 tys. zł na wydanie sześciu numerów w czasopisma teatralnego „Didaskalia” oraz jednego numeru anglojęzycznego), Wnet (104,3 tys. zł na wydawanie „Kuriera Wnet”) oraz Fundacja Kwartalnika „Wyklęci” (101,5 tys. zł na wydawanie czasopisma „Wyklęci”).