Joanna Lichocka została zapytana w Polskim Radiu 24 o przedstawiony przez Marka Suskiego (PiS) projekt nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji, który przewiduje m.in. zwiększenie emisji polskiej muzyki w programach stacji radiowych. Jak podkreśliła, nie wie, czy projektowane przepisy zostaną uchwalone.
„Natomiast ja uważam, że takie wzmocnienie do 80 proc. – jak jest proponowane w tym projekcie – ilości polskiej muzyki w rozgłośniach radiowych jest przyjęciem takich proporcji, które mogą być przeciwskuteczne. Ludzie mogą nie chcieć takich przepisów, które narzucają im w ten sposób, czego mają słuchać. Mogą odejść np. do serwisów streamingowych” – zwróciła uwagę.
Zdaniem posłanki „dobrze byłoby raczej przyjrzeć się temu, jak realizowane są zapisy, które dotychczas obowiązują”.
Lichocka o niepokoju ws. polskiej muzyki podczas słuchania prywatnych rozgłośni
„Przypomnę, że w ustawie o radiofonii i telewizji jest przepis, który zobowiązuje wszystkie rozgłośnie radiowe do grania polskiej muzyki w ilości 33 proc. w rozliczeniu miesięcznym, a 60 proc. w godz. od 5 rano do północy. Gdy się przyjrzeć temu, jak to zadanie nałożone przez ustawę realizują rozgłośnie radiowe to widać wyraźnie, że rozgłośnie Polskiego Radia – takie jak Jedynka czy Trójka – realizują ten obowiązek z naddatkiem. Natomiast gdy się posłucha stacji komercyjnych to tutaj już jest bardzo duży niepokój” – stwierdziła.
Lichocka zapowiedziała, że zwróci się w tej sprawie do przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witolda Kołodziejskiego. „W najbliższych dniach wyślę pismo do KRRiT z prośbą o podjęcie kontroli, czy stacje komercyjne rzeczywiście wypełniają te zapisy ustawowe, bo one w dokumentacji, którą składają KRRiT na pewno na papierze wypełniają. Natomiast myślę, że doświadczenie codzienne Polaków mówi, że z tym jest jednak jakiś problem, że tej polskiej muzyki jest za mało i chyba znacznie mniej niż to mówi ustawa” – powiedziała.
Dodała, że „ostatnio Związek Producentów Audio-Video opublikował zestawienie, ile w ciągu ostatniego roku grano muzyki, które utwory były najczęściej grane”.
„Okazało się, że na 100 najczęściej granych utworów we wszystkich polskich radiach tylko 25 czy 26 było w języku polskim. Już te dane pokazują, że te proporcje są zakłócone” – podsumowała posłanka.
Zwrócenie się do szefa KRRiT o kontrolę czasu emisji polskiej muzyki w rozgłośnia komercyjnych Joanna Lichocka zapowiedziała też w felietonie, który w czwartek wieczorem pojawił się na portalu Niezalezna.pl powiązanym z „Gazetą Polską” i „Gazetą Polską Codziennie”.
– To, że coś z tymi proporcjami (polskiej i zagranicznej muzyki w radiu – przyp.) jest zdecydowanie nie tak, mówi codzienne doświadczenie. Proponuję w wolnej chwili przysłuchać się uważniej temu, co nadają RMF, Radio Zet czy rozgłośnie należące do Agory. Na przykład w dniu, w którym piszę ten tekst, w sobotę 29 stycznia, Radio Zet w godz. 14–16 zagrało 25 utworów – z czego polskich – cztery – wyliczyła posłanka PiS.
– W tym samym czasie RMF zagrał 27 utworów, w tym siedem polskich piosenek. Należące do Agory Meloradio (w rzeczywistości nadawcą Meloradia jest Eurozet – przyp.) w tych dwóch godzinach nadało 26 utworów – w tym cztery polskie. Czy to oznacza, że o 5 rano grają wyłącznie polską muzykę, by te proporcje nadrabiać? Tylko trochę więcej – w Meloradiu tego dnia między 5 a 6 rano można było usłyszeć pięć polskich utworów – dodała Lichocka.
– Przypomnę – polskie prawo mówi, że w ciągu dnia 60 proc. granych utworów powinno być polskich – podkreśliła.
Suski zaproponował dużo większy udział polskiej muzyki
Projekt nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji zakłada, że nadawcy programów radiowych, z wyłączeniem programów tworzonych w całości w języku mniejszości narodowych, etnicznych lub w języku regionalnym, będą przeznaczać nie jak dotychczas 33 proc., a co najmniej 50 proc. miesięcznego czasu nadawania w programie utworów słowno-muzycznych, na te wykonywane w języku polskim, a co najmniej 80 proc. (do tej pory było to 60 proc.) w godzinach od 5 rano do 24.
W projekcie przewidziano także „bonus” za nadawanie w godz. 5-24 utworów debiutantów. Ich czas antenowy będzie liczony jako 300 proc. czasu nadawania utworu. Dotychczas było to 200 proc. Proponowane przepisy zakładają również wydłużenie z 18 do 36 miesięcy czasu, w którym dany utwór uważany jest za debiut.
W uzasadnieniu do ustawy napisano, że „projektowana zmiana stanowi mechanizm wsparcia i promocji dla krajowych wykonawców utworów słowno-muzycznych”. „Przedmiotowy mechanizm jest niezbędny z uwagi na straty jakie spowodowała w branży muzycznej epidemia wirusa SARS-CoV-2. Konieczność wprowadzenia dystansu społecznego oraz imprez masowych, a także innych spotkań w większych grupach uczestników spowodowała drastyczne ograniczenie możliwości dotarcia do szerokiej publiczności” – wskazano.
Oceniono, że „artyści posługujący się językiem polskim są dotknięci skutkami takiego stanu rzeczy w stopniu o wiele większym niż artyści, którzy tworzą w językach znacznie powszechniejszych na świecie, takich jak angielski, czy hiszpański”. „Najbardziej popularne cyfrowe platformy muzyczne znacznie lepiej promują artystów tworzących w takich językach niż w języku polskim” – podkreślono.
Najwięcej polskiej muzyki w Radiu Wawa i Pogoda, najmniej w Meloradiu i Radiu Plus
Według danych Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 2019 roku, opartych na sprawdzaniach nadawców 328 stacji, muzyka w języku polskim zajmowała średnio 40,4 proc. łączne czasu nadawania piosenek, o 0,4 pkt. proc. więcej niż przed rokiem. W godz. 5-24 ten udział wynosił 68,2 proc.
Oprócz grającego tylko muzykę po polsku Radia Wawa częściej polsko niż obcojęzyczne piosenki nadawano w Radiu Pogoda (76,4 proc.) oraz rozgłośniach społeczno-religijnych (56,6 proc.).
W stacjach Polskiego Radia ten udział wyniósł 44,3 proc., w komercyjnych rozgłośniach ogólnokrajowych – 34,5 proc., w Radiu Plus – 33,5 proc., a w Meloradiu – 33 proc.
20 mln Polaków słucha codziennie radia
W 2021 roku uśredniony dzienny zasięg radia wyniósł 20,1 mln Polaków, a tygodniowy – 26,6 mln. Najwyższy zasięg medium to generuje w grupie wiekowej od 40 do 59 lat, a najwięcej słuchaczy medium gromadzi w samochodzie – wynika z analizy I love radio.
Od lat zdecydowanym liderem rynku radiowego jest RMF FM, osiągające ponad dwukrotnie wyższe wyniki niż zajmujące drugą pozycję Radio ZET. Według badania Radio Track w ub.r. udział RMF FM w rynku słuchalności zwiększył się z 29,5 do 29,9 proc., a Radia ZET – z 12,5 do 13,1 proc.