Wydawca olsztyńskiej „Debaty” i dziennikarz śledczy Adam Socha zostali pozwani za serię tekstów dotyczących terapii komórkami macierzystymi publikowanych w serwisie Debata.olsztyn.pl. Polski Bank Komórek Macierzystych i jego spółka córka złożyły przeciwko nim dwa pozwy. Łącznie żądają 270 tys. zł. Redakcja zbiera na pomoc prawną.
Pierwszy pozew od koncernu PBKM wpłynął do „Debaty” 30 grudnia 2021 roku. Główny zarzut dotyczy naruszenia dóbr osobistych. PBKM zażądał od dziennikarza Adama Sochy, wydawcy Fundacji Debata, i od redaktora naczelnego serwisu Debata.olsztyn.pl wypłaty po 60 tys. zł. W sumie koncern wyliczył wartość sporu na ponad 220 tys. zł.
Z kolei 17 stycznia 2022 roku „Debata” odebrała drugi pozew od spółki córki PBKM, czyli ITK z Olsztyna. Zażądała ona od każdego pozwanego po 30 tys. zł. Wartość sporu według ITK to 130 tys. zł.
Ponadto PBKM i ITK żądają wykupienia w „Rzeczpospolitej” przeprosin, a także usunięcia z serwisu jeszcze przed procesem na okres roku 13 artykułów, a więc wszystkich, które napisał Socha na temat procederu „leczenia komórkami macierzystymi”, w tym sprostowania ITK, które serwis opublikował. Wydawca nie zdecydował się usunąć żadnego z artykułów.
– Absolutnie nie wycofuję się z żadnego słowa, żadnego sformułowania – zaznacza Adam Socha. – Oni chcą nas zastraszyć, żebyśmy już nie pisali na ich temat.
Pierwszy pozew liczy 60 stron i 103 załączniki, pozew z ITK ma 127 stron i 99 załączników. Razem ok. 1,5 tys. stron; większość załączników to artykuły w języku angielskim.
Adam Socha i wydawca olsztyńskiego portalu zwrócili się o pomoc w zbieraniu pieniędzy na adwokatów, gdyż nie stać ich na prowadzenie sporu z dużą międzynarodową firmą.
– Profesor prawa cywilnego, z którym współpracujemy, określił nam koszt sprawy (pierwsza i druga instancja) na 50 tys. zł – tłumaczy Socha. – Jestem emerytem, Debata.olsztyn.pl jest niszowym portalem non profit. Miesięcznik „Debata”, który wydajemy, jest rozprowadzany bezpłatnie. Wszystko jest społecznie robione, więc nie mamy takich pieniędzy, stąd apel o zbiórkę.
Do tej pory udało się zabrać już 12 tys., co – jak tłumaczy Socha – powinno wystarczyć na pierwszą instancję.
To nie pierwsi pozwani przez PBKM. W tej grupie znaleźli się także dwaj profesorowie: Tomasz Twardowski i Józef Dulak, pozwani za „naruszenie dóbr osobistych firmy” w opublikowanym w 2019 roku stanowisku Komitetu Biotechnologii PAN. W stanowisku tym naukowcy z PAN apelowali o podjęcie działań mających na celu kontrolę w Polsce dopuszczalności stosowania terapii komórkami macierzystymi przez komercyjne podmioty.