Autorzy raportu zaznaczyli, że przejęcie Polska Press – należącego do największych grup wydawniczych w Polsce – przez PKN Orlen było jednym z najgłośniejszych wydarzeń medialnych ostatnich tygodni. I że ze względu na swoją skalę i charakter transakcja po raz kolejny ożywiła dyskusję o strukturze właścicielskiej mediów w naszym kraju. Postanowili zbadać, jak ta transakcja odbierana jest społecznie. Jak wynika z raportu, połowa badanych – 50,1 proc. – wskazała, że właścicielem mediów w Polsce powinny być firmy polskie. 45,3 proc. wskazało na kapitał mieszany (polsko-zagraniczny). Zdaniem jedynie 4,6 proc. powinien to być kapitał zagraniczny.
Zdaniem większości badanych wydawane w Polsce gazety powinny należeć do polskiego właściciela. Takiej odpowiedzi udzieliło w sumie 57,8 proc. ankietowanych. Niemal co trzeci badany (31,1 proc.) nie potrafił udzielić odpowiedzi na wskazane pytanie.
42,2 proc. ankietowanych uznało, że to dobrze, że Orlen stanie się właścicielem należącego do niemieckiego wydawnictwa Polska Press. Przeciwnego zdania było 27,8 proc. badanych. 30 proc. nie potrafiło wskazać odpowiedzi na to pytanie.
Wiarygodność i obiektywizm
Pytano też o wiarygodność i obiektywizm mediów. Za najbardziej wiarygodne media uznano: TVN (32,5 proc.), Polsat (28,5 proc.) oraz radio RMF FM (19,7 proc.). Dalej były: Onet – 15,2 proc., TVP – 11,2 proc., Wp.pl – 11,1 proc., Radio Zet – 10,5 proc. Niemal co piąty respondent (19,7 proc.) wskazał, że w Polsce żadne medium nie jest wiarygodne.
W opinii badanych najmniejszą rzetelnością charakteryzują się: „Sieci Prawdy” – 1,2 proc., „Gość Niedzielny” – 2,1 proc. oraz Radio Maryja – 2,8 proc. W następnej kolejności badani oceniali obiektywizm poszczególnych mediów na skali od 1 do 5, gdzie 1 oznaczało bardzo niski, a 5 bardzo wysoki poziom. Ponownie to TVN, Polsat oraz RMF FM cieszyły się wśród ankietowanych najwyższym poziomem obiektywizmu. Natomiast najmniejszym charakteryzuje się: Radio Maryja,TV Trwam oraz TVP.
Zdaniem Szymona Sikorskiego, CEO agencji Publicon, tło biznesowe przejęcia Polska Press jest bardzo ciekawe. – Na szczycie listy Fortune 500 są firmy, których zasobem jest logistyka, infrastruktura technologiczna i dane o użytkownikach. Jeśli koncern chce brać udział w tym wyścigu, to musi zwiększyć kompetencje w tych obszarach. Rozbudowa sieci typu convenience była pierwszym krokiem. Drugim jest przejęcie potentata rynku medialnego. I to – przyznajmy – na bardzo atrakcyjnych warunkach. Wiemy przecież, że dziś dane stanowią ogromną wartość i kapitał dla biznesu. Polska Press to dziś sieć serwisów, które gwarantują dotarcie aż do 17 mln ludzi – wskazuje Szymon Sikorski.
Z raportu wynika, że głównym źródłem informacji o ważnych sprawach wśród badanych jest przede wszystkim internet (87,3 proc.). W następnej kolejności wskazywano na: telewizję ogólnopolską (40,8 proc.) oraz radio ogólnopolskie (24,4 proc.). Prasę lokalną wskazało 21 proc. ankietowanych.
Według Artura Kotlińskiego wysoki poziom akceptacji dla przejmowania mediów przez polskie firmy wynika głównie z tego, że to naturalny stan rzeczy w rozwiniętych demokracjach. – Nawet jeśli kupno grupy Polska Press przez Orlen będzie krytykowane przez przedstawicieli opozycji i opiniotwórcze środowiska przyszłej konkurencji medialnej, to jestem przekonany, że nie koresponduje to z nastrojami społecznymi. Chociażby we Francji największe grupy medialne – Grupa Bolloré i Grupa Lagardère Active – są w rękach francuskich. Podobnie sytuacja wygląda w Niemczech, gdzie rynek prasy codziennej, a ta ma w tym kraju bardzo silną pozycję i stanowi około 3/4 całej ukazującej się prasy codziennej, jest opanowany w całości przez 10 wydawców niemieckich – dodaje CEO Instytutu Badawczego IPC.
W badaniu, które w dniach 9-10 grudnia przeprowadziła agencja Publicon wspólnie z IPC, wzięło udział 1000 osób. 52,2 proc. stanowiły kobiety. Dominowały osoby w wieku od 35 do 44 lat (20,1 proc.). Najmniej liczną grupą byli ankietowani w przedziale wiekowym od 55 do 64 lat (12,8 proc.). Respondenci najczęściej charakteryzowali się wykształceniem wyższym (45,6 proc.) i średnim (42,2 proc.).
Orlen przejmie Polska Press
PKN Orlen ogłosił przejęcie wydawnictwa Polska Press od niemieckiego koncernu Verlagsgruppe Passau. Według nieoficjalnych informacji zapłaci za wydawnictwo ok. 120 mln zł. Na razie zawarto przedwstępną umowę, transakcja musi zostać zaakceptowana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Dlaczego Orlen przejmuje Polska Press? – Dostęp do 17,4 milionów użytkowników portali zarządzanych przez Polska Press, skutecznie wzmocni sprzedaż całej Grupy Orlen, zoptymalizuje koszty marketingowe i umożliwi dalszą rozbudowę narzędzi big data. Podejmujemy działania, które wpisują się w nową strategię PKN Orlen do 2030 r. i będą efektywnie wspierać dynamiczny rozwój sieci detalicznej – uzasadnił Daniel Obajtek. Zapowiedział, że koncern paliwowy zamierza formalnie przejąć Polska Press Grupę do końca stycznia.
Jak analizowaliśmy szczegółowo w lipcu, grupa kapitałowa Polska Press w ub.r. zanotowała spadek przychodów sprzedażowych o 6,5 proc. do 398,44 mln zł oraz zysku netto z 9,64 do 8,59 mln zł. Wpływy ze sprzedaży gazet zmalały o 8,9 proc., z reklam – o 4,9 proc., a liczba pracowników – o 107 do 2 126.
Dziennikarze krytykują
Kupno Polska Press przez Orlen krytycznie skomentowało kilka stowarzyszeń dziennikarzy i branży prasowej. – Nie możemy od was wymagać heroizmu, ale pamiętajcie: możecie stawiać opór – napisało Towarzystwo Dziennikarskie w apelu skierowanym do dziennikarzy grupy Polska Press. Zapewniło też, że będzie monitorować wszystkie ewentualne zwolnienia z pracy, jeśli takowe miałby przeprowadzić nowy właściciel.
Zarząd Stowarzyszenia Prasy Lokalnej jest zdania, że kupno Polska Press przez Orlen może rodzić nieprawidłowości podobne do tych, jakie uwidaczniają się w miejscach wydawania lokalnej prasy przez samorządy.
W piątek komentarz na temat transakcji zamieścił szef wydawanej przez Polska Press „Nowej Trybuny Opolskiej”, Krzysztof Zyzik. – Nigdy nie mieliśmy politycznych panów, nie chcemy wiedzieć, jak to jest – napisał.