W piątek Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji ustawy o podatku VAT. Zgodnie z zawartymi w niej zapisami od przyszłego roku zostanie obniżony VAT na e-booki i e-prasę oraz książki. Ponadto wszystkie gazety, dzienniki i czasopisma drukowane będą objęte jedną, 8 proc. stawką podatku. Wyższy VAT będą mieć czasopisma specjalistyczne.
Dotychczas, w przypadku prasy drukowanej tylko te gazety, dzienniki i czasopisma miały 8-proc. stawkę VAT, które były oznaczone specjalnymi symbolami ISSN. Te, które tymi oznaczeniami nie były objęte, miały wyższą, 23-proc. stawkę podatku.
23-proc. VAT dotyczył również e-czasopism, e-booków oraz książek, które symbolu ISSN nie miały.
Zaproponowane w piątek przez resort finansów zmiany w projekcie nowelizacji ustawy o podatku VAT zakładają obniżenie stawek na wszystkie wyżej wymienione wydania – tak, by zrównać je z wydaniami papierowymi.
I tak wszelkiego rodzaju książki, niezależnie od formy wydania, a więc zarówno papierowe, drukowane, na dyskach, taśmach i innych nośnikach oraz w wersji elektronicznej, czyli e-booki mają zostać objęte jednakową, obniżoną stawką VAT – zamiast 23 proc. – 5 proc.
Obniżony zostanie również VAT na e-czasopisma oraz gazety, dzienniki i magazyny, które nie posiadają oznaczenia ISSN – z obecnych 23 proc. do 8 proc. Oznacza to, że wszelkie tytuły prasowe będą miały jednakową stawkę podatku.
Podwyższony zostanie natomiast VAT na czasopisma specjalistyczne (zarówno te drukowane, jak i w formie elektronicznej) – dotychczasowa stawka 5 proc. zostania podwyższona do 8 proc. w związku z ujednoliceniem stawki do 8 proc. na wszystkie gazety i czasopisma.
Te zmiany miały wejść w życie z początkiem kwietnia 2019 roku.
Izba Wydawców Prasy już od lat walczy o niższy VAT
W sprawie ujednolicenia stawek VAT na wszystkie wydawnictwa apelowała w Ministerstwie Finansów Izba Wydawców Prasy. Marek Frąckowiak, jej dyrektor generalny kilka dni temu w rozmowie z Wirtualnemedia.pl przyznał, że Izba Wydawców Prasy od lat zabiegała o zmianę obowiązujących przepisów, które pod względem podatkowym odmiennie traktowały treści prasowe w zależności od formatu, na jakim są dostarczane.
– Niestety, dotychczasowe postulaty obniżenia stawek podatku VAT dla prasy i książki elektronicznej, pomimo pozytywnego nastawienia Ministerstwa Finansów, nie mogły stać się obowiązującą normą, ze względu na dyrektywę UE. Kwestię nierównego traktowania tych samych de facto dóbr – książki i prasy zauważyła KE, która już w „Strategii jednolitego rynku” zasygnalizowała potrzebę zmian – zaznacza Frąckowiak.
Pod koniec 2016 roku KE przygotowała projekt dyrektywy, dający możliwość państwom członkowskim zrównania stawek podatku VAT dla prasy i książki elektronicznej, do poziomu obowiązującego dla form tradycyjnych. Parlament Europejski szybko przyjął projekt, ale sprawa ugrzęzła w Radzie Europejskiej. Sprawy podatkowe wymagają bowiem uzyskania jednomyślności w RE, a Czechy, podczas rozpatrywania wniosku KE były (jako jedyny kraj w UE) przeciwko. Po kilkunastu miesiącach, Czechy zmieniły swoje stanowisko i 2 października Rada przyjęła projekt dyrektywy. Dokument trafił następnie do obróbki prawnej i ostateczny kształt dyrektywy został przyjęty kilka dni temu. Zacznie obowiązywać 14 dni od publikacji w Dzienniku Urzędowym UE.
– Oczekując na pozytywną decyzję na poziomie UE, spotykaliśmy się – rzeczywiście – w Ministerstwie Finansów i rozmawialiśmy na temat możliwości obniżenia stawek podatku VAT dla prasy i książki elektronicznej. W kontaktach z resortem przedstawialiśmy pewne wstępne propozycje zdefiniowania książki i prasy elektronicznej, które bazowały na dotychczasowych rozwiązaniach przyjętych dla prasy drukowanej (obecnie stosuje się stawkę 23 proc. dla prasy, w której ponad 2/3 powierzchni przeznaczone jest dla reklamy). Podobne rozwiązanie przyjęliśmy dla prasy elektronicznej i zawartości treści muzycznych i filmowych. Tym samym, jak się okazuje, nasze postulaty realizują założenia motywu 5 dyrektywy: „Aby uniknąć nadmiernego wykorzystywania stawek obniżonych VAT w odniesieniu do treści audiowizualnych, państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania stawki obniżonej do książek, gazet i czasopism jedynie w przypadku, gdy publikacje te, niezależnie od tego, czy są dostarczane na nośnikach fizycznych, czy drogą elektroniczną, nie składają się w całości lub w przeważającej mierze z treści muzycznych lub wideo – wspomina w rozmowie z Wirtualnemedia.pl Marek Frąckowiak.
Niższy VAT na artykuły higieniczne, produkty dla dzieci, owoce
Nowelizacja ustawy o podatku VAT dotyczy stawek nie tylko na prasę i książki, ale także na szereg innych artykułów codziennego użytku. Te zaczną obowiązywać od 2020 roku.
Zgodnie z propozycją resortu finansów, te owoce, które obecnie mają 8 proc. VAT (owoce cytrusowe i tropikalne) zostaną objęte 5 proc. stawką podatku. Ujednolicona do 5 proc. ma być też stawka VAT na każdy rodzaj pieczywa (obecnie pieczywo i produkty ciastkarskie są objęte trzema stawkami 5 proc., 8 proc. i 23 proc.). Z 8 do 5 proc. ma być obniżony VAT na zupy, buliony, żywność homogenizowaną i dietetyczną.
Do 8 proc. zostanie zrównana stawka wszystkich rodzajów przypraw (obecnie stawkę 23 proc. mają np. musztarda, przyprawa słodka papryka, niektóre przyprawy przetworzone, jak np. pieprz, gałka muszkatołowa, tymianek).
Do 5 proc. – z obecnych 8 proc. – spadnie wysokość VAT na produkty dla niemowląt i dzieci tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe.
5 proc. VAT – zamiast obecnej 8 proc. stawki – mają mieć artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy).
Ministerstwo Finansów w wydanym komunikacie wyjaśnia, że uproszczenie systemu stawek VAT to ważny etap w naprawie polskich podatków. Zmiana jest oparta o filozofię 3xP, czyli stworzenie systemu podatkowego przejrzystego, prostego i przyjaznego dla podatników, w tym przedsiębiorców. – Uporządkowanie systemu stawek obniżonych VAT to odpowiedź na kłopoty interpretacyjne oraz problemy, które wynikają z konieczności przyporządkowania poszczególnych towarów do właściwych stawek. Zmiany zwiększą pewność podatników i organów podatkowych co do prawidłowości stosowania przepisów VAT. W ten sposób likwidujemy podatkową niepewność, bardziej dokuczliwą od obowiązków podatkowych – powiedziała minister finansów, prof. Teresa Czerwińska.
WIS w celu ochrony podatnika
Nowelizacja ustawy wprowadzi też tzw. Wiążącą Informację Stawkową (WIS), która będzie chronić podatników i umożliwi prawidłowe przyporządkowanie stawki podatku do danej grupy towarowej.
WIS ma być decyzją wydawaną podatnikowi przez wyznaczonego dyrektora izby administracji skarbowej, na potrzeby opodatkowania VAT. Decyzja ta będzie zawierać opis towaru albo usługi będących jej przedmiotem, klasyfikację tego towaru według Nomenklatury Scalonej, CN (odpowiedni dział, pozycja, podpozycja lub kod CN – w zależności od tego, którym z tych symboli posługuje się ustawa o VAT dla potrzeb określenia stawki podatku – przykładowo, jeśli w tym zakresie ustawa o VAT wymienia dwucyfrowy numer działu CN, WIS będzie określała taki właśnie dział CN dla towaru, którego dotyczy) albo tej usługi według PKWiU (odpowiednio do działu, grupy, klasy itd.) oraz właściwą dla tak sklasyfikowanego towaru albo usługi stawkę podatku VAT.
Ochrona zapewniona przez WIS oznacza, że organ podatkowy nie będzie mógł kwestionować np. wysokości stawki podatkowej stosowanej przez podatnika w oparciu o uzyskaną WIS (oczywiście wówczas, gdy towar albo usługa będzie odpowiadać opisowi zawartemu w WIS).
WIS będą mogli posługiwać się również inni podatnicy, nie tylko ci, którzy otrzymali WIS. Zastosowanie się do WIS – wydanej wprawdzie dla innego podatnika, ale dotyczącej danego towaru lub usługi – nie może szkodzić podatnikowi.
Z ochrony będą mogli skorzystać posiadacze oraz inni podatnicy posługujący się Wiążącą Informacją Taryfową oraz Wiążącą Informacją Akcyzową. Decyzje te określają bowiem właściwą klasyfikację towaru wg CN i tym samym ułatwią prawidłowe przyporządkowanie stawki VAT do danego towaru.