Książka „Brunatna kołysanka. Historie uprowadzonych dzieci” autorstwa Anny Malinowskiej, dziennikarki „Gazety Wyborczej Katowice”, jest nominowana do Śląskiego Wawrzynu Literackiego – prestiżowej nagrody przyznawanej przez czytelników Biblioteki Śląskiej. Głosować na nią można, odwiedzając gmach katowickiej biblioteki. Głosowanie trwa tylko do końca lipca!
– Praca nad tą książką wiązała się z wieloma emocjami. Każda opowieść moich rozmówców była inna, ale każda była niezwykle przejmująca. I choć od wydania „Brunatnej kołysanki” minęło już trochę czasu, to te opowieści są wciąż we mnie. I zawsze już we mnie pozostaną. Myślę, że ta książka dobitnie pokazuje, jak ważne jest wiedzieć, skąd się pochodzi – mówi Anna Malinowska, która nie ukrywa zaskoczenia i radości z faktu, że jej reportaż został doceniony nominacją do Śląskiego Wawrzynu Literackiego.
O dzieciach i ich dramatach
„Brunatna kołysanka” to wstrząsająca opowieść o dzieciach, które trafiały do założonych przez Hansa Himmlera ośrodków Lebensbornu, a stamtąd do niemieckich rodzin. Okruchy pamięci dotyczące przeszłości wypierał czas i wydarzenia, w których dorastały. Po wojnie, m.in. dzięki działalności adwokata Romana Hrabara, który odkrył przed światem zbrodniczą działalność ośrodków hodowli nordyckiej rasy i poświęcił życie na niesienie pomocy ich ofiarom, niektóre z nich wracały do swoich rodzin. Za tymi powrotami zwykle kryły się ogromne dramaty, dzieci po raz kolejny wyrwane ze swoich dotychczasowych środowisk nie potrafiły się odnaleźć w nowej rzeczywistości. „Brunatna kołysanka” przywraca ich pamięć.
Skąd zrodził się pomysł na tę książkę? – Przyszła do mnie sama i powiedziała: „Napisz mnie!”. Zaczęło się od historii Anny Zielińskiej, którą pisałam do „Dużego Formatu” w 2014 roku. Bohaterka przyjechała z Austrii do Katowic z transportem innych dzieci. Ale jej dokumenty się nie odnalazły. Do dziś nie wiem, czy jest Polką, Niemką, czy Austriaczką. Po tym reportażu skontaktowała się ze mną Niemka doktor Wiebke Lisner, historyczka z Leibniz Universität w Hannoverze, która zajmowała się Lebensbornem. Przeczytała mój reportaż, a ponieważ wybierała się właśnie do Katowic, poprosiła o spotkanie. Długo rozmawiałyśmy. To ona naprowadziła mnie na Romana Hrabara, który choć wprawdzie już nie żył, mieszkał w Katowicach, moim mieście! Zaczęłam czytać to, co opisywał – mówiła autorka podczas jednego ze spotkań promocyjnych
Książka Anny Malinowskiej była już nominowana do Nagrody im. Teresy Torańskiej za najlepszy reportaż przyznawanej przez tygodnik „Newsweek” i Fundację im. Teresy Torańskiej w 2017 roku. Teraz ma szansę zdobyć Śląski Wawrzyn Literacki.
Najbardziej prestiżowe wyróżnienie
Jest to najbardziej prestiżowe w województwie śląskim wyróżnienie w dziedzinie literatury. Wręczane jest od 1999 roku. Od tego czasu miłośnicy polskiej literatury współczesnej uczestniczą w comiesięcznych spotkaniach Klubu Dobrej Książki w Bibliotece Śląskiej.
Każdego miesiąca krytycy, badacze i znawcy literatury wybierają najbardziej wartościowe publikacje, które rekomendują do nagrody biblioteki, czyli właśnie Śląskiego Wawrzynu Literackiego. Książka Roku – napisana przez współczesnego pisarza, po raz pierwszy wydana w roku poprzedzającym wręczenie nagrody – wybierana jest w plebiscycie przez czytelników.
Spotkania tegorocznej edycji prowadził prof. dr hab. Krzysztof Uniłowski, krytyk literacki i badacz literatury, pracownik Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Książka Anny Malinowskiej „Brunatna kołysanka. Historie uprowadzonych dzieci” otrzymała rekomendację dr hab. Bernadetty Darskiej.
Głosowanie trwa do końca lipca
Na najlepszą książkę 2017 roku można głosować przez cały lipiec, wybierając spośród wymienionych pozycji. W holu głównym Biblioteki Śląskiej znajduje się urna oraz karty do głosowania. Można także obejrzeć wystawę prezentującą wszystkie zgłoszone do nagrody książki i sylwetki autorów.
Rozstrzygnięcie plebiscytu i uroczyste wręczenie nagrody (statuetka z brązu autorstwa Zygmunta Brachmańskiego) odbędą się jesienią.
Oprócz reportażu naszej dziennikarki do Śląskiego Wawrzynu Literackiego 2017 nominowane są także następujące tytuły: „Lata powyżej zera” Anny Cieplak, „Elizje” Elizy Kąckiej, „Fafarułej, czyli Pastylki z pomarańczy” Jerzego Sosnowskiego, „Wzgórze psów” Jakuba Żulczyka, „Pętle pamięci” Marcina Kowalczyka, „Rzeczy, których nie wyrzuciłem” Marcina Wichy, „Międzymorze. Podróże przez prawdziwą i wyobrażoną Europę Środkową” Ziemowita Szczerka oraz „Miłość” Ignacego Karpowicza.