40 lat „Tygodnika Solidarność”

Pierwszy numer ukazał się 3 kwietnia 1981 roku

3 kwietnia 1981 roku został wydany pierwszy numer „Tygodnika Solidarność” – redakcji stworzonej przez Tadeusza Mazowieckiego.

W środę, 31 marca odbyło się spotkanie online, poświęcone 37 numerom „Tygodnika Solidarność” z 1981 roku. W rozmowie wzięli udział obecni i byli twórcy i współtwórcy tytułu. Spotkanie zakończyło przypomnienie tego, co się działo po 13 grudnia 1981, czyli „Tygodnik Solidarność” zawieszony – aż do likwidacji rok później – zapisanymi ponad 15 lat temu słowami Stanisławy Domagalskiej i opinią prawną mec. Jacka Ambroziaka.

Fragmenty spotkania mają być emitowane w programie „Halo Historia” w Halo.Radiu w sobotę, 3 kwietnia o 17.00 oraz w poniedziałek, 5 kwietnia o 17.00.

Uzupełnieniem obchodów 40-lecia „Tygodnika” będzie złożenie kwiatów i zapalenie zniczy w samo południe 10 kwietnia w Warszawie na Polach Mokotowskich przy ul. Batorego 14 – obok kamienia z tablicą upamiętniającą redakcję „Tygodnika Solidarność” w 1981 roku, odsłoniętym dziesięć lat temu przez redaktora naczelnego Tadeusza Mazowieckiego.

„Tygodnik Solidarność” był pierwszym oficjalnym niekomunistycznym ogólnopolskim tytułem, który powstał na mocy Porozumień Sierpniowych 1980 roku. Od początku redakcją zarządzał Tadeusz Mazowiecki.

Burzliwy czas dla Polski

Czas, w którym powstawał „Tygodnik Solidarność” był bardzo burzliwy. Tygodnik był uruchamiany w marcu 1981 roku – w czasie, kiedy groził Polsce strajk generalny wywołany pobiciem działaczy Solidarności przez Milicję Obywatelską w Bydgoszczy. Przez cały miesiąc trwały negocjacje Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „Solidarność” z władzami państwowymi i PZPR. Jeszcze 30 marca zanosiło się na wielką akcję protestacyjną w całej Polsce. Drukarze przygotowujący skład „Tygodnika” zapowiedzieli, że mimo ewentualnego strajku generalnego pierwszy numer złożą i wydrukują.

Na przełomie maja i kwietnia 1981 roku w Polsce trwały manewry wojsk Układu Warszawskiego, co oznaczało, że w każdej chwili wojska radzieckie mogą rozbić zakłady pracy i wielki ruch społeczny, jawnie krytyczny wobec radzieckiej obecności.

W 1981 roku wydano 37 numerów Tygodnika. W czasie I Zjazdu Solidarności pięć numerów tygodnika drukowano w nakładzie 1,5 mln egzemplarzy. Po 13 grudnia władze stanu wojennego wstrzymały wydawanie kolejnego numeru. W redakcji pojawił się wojskowy komisarz.

„Tygodnik Solidarność” najpierw zawieszono, rok później zamknięto. Tadeusza Mazowieckiego i kilkanaście innych osób z redakcji internowano. Znaczna część zespołu kontynuowała pracę w pismach podziemnych nielegalnej „Solidarności”. W czerwcu 1989 roku udało się reaktywować „Tygodnik Solidarność”, także pod wodzą Tadeusza Mazowieckiego, który sprawował funkcję redaktora naczelnego do czasu objęcia w sierpniu funkcji premiera.

Dotychczasowa redakcja ostatni 19 (58) numer wydała w październiku 1989 roku. Kolejny numer redagował już inny zespół kierowany przez Jarosława Kaczyńskiego, który w połowie września 1989 przejął tytuł, ale zespół musiał stworzyć całkiem nowy.

Tytuł miał pół miliona nakładu, był składany i drukowany (pierwsze 150 tys. egzemplarzy) w drukarni „Expressu Wieczornego” przy Nowogrodzkiej 84/86 w Warszawie. Podlegał oficjalnej cenzurze, ale drukowano go w taki sposób, by każda ingerencja władz była widoczna dla czytelników. Publikowali w nim najbardziej znani publicyści i politycy opozycyjni.

Zastępcami Tadeusza Mazowieckiego byli Kazimierz Dziewanowski, Bohdan Cywiński, Waldemar Kuczyński. Sekretarzami redakcji: Artur Hajnicz, Krzysztof Wyszkowski i Jan Dworak.

W skład redakcji wchodzili m.in. Jacek Ambroziak, Wojciech Arkuszewski, Katarzyna Banachowska, Wojciech Brojer, Maciej Cisło, Krzysztof Czabański, Stanisława Domagalska, Józef Duriasz, Wanda Falkowska, Andrzej Friszke (historia), Nina Gładziuk, Krzysztof Gottesman, Wiesława Grochola, Ryszard Holzer, Andrzej Kaczyński, Krzysztof Kłopotowski (kultura), Marek Krawczyk, Teresa Kuczyńska, Małgorzata Łoskot-Cywińska (rodzina), Małgorzata Łukasiewicz, Jerzy Modlinger, Małgorzata Niezabitowska, Zyta Oryszyn, Marek Pieczyński, Piotr Rachtan (ekonomia), Józef Ruszar, Ernest Skalski (dział społeczny), Piotr Stańczyk, Jolanta Strzelecka (prawo), Jarosław J. Szczepański (dział informacji związkowej), Wanda Wojnicz (dział Listów), Piotr Wójcicki, Irena Wóycicka, Mateusz Wyrwich, Maciej Zięba.

Za dział foto odpowiadali: Leszek Wdowiński, Anna Brzezińska, Aleksander Kęplicz, Tomasz Tomaszewski. Grafik Magda Hollender. Red. Techniczni Andrzej Karczewski, Jan Bohuszewicz. Natomiast Bożena Szejna i Anna Cisło prowadziły sekretariat naczelnego.

W „Tygodniku” pisali m.in. Krystyna Kersten, Jerzy Jedlicki, Lech Falandysz, Jan Strzelecki, Jan Walc, Bronisław Geremek, Mieczysław Szerer, Jerzy Holzer, Szymon Jakubowicz, Stefan Kurowski, Barbara Łopieńska, Leon Bójko, Tomasz Strzembosz i wielu innych. Administrowali Tomasz Wolfram i Tadeusz Mądrach.

W 2019 roku spółka Tysol wydająca „Tygodnik Solidarność” i jego serwis internetowy zanotowała spadek przychodów sprzedażowych o 3,9 proc. do 2,73 mln zł, a jej strata netto pogłębiła się z 580 do 668,5 tys. zł. Zapowiada nowy system do pozyskiwania prenumeratorów i reklamodawców.