Zmarł Zenon Gralak – dziennikarz, publicysta morski, żeglarz

Zenon Gralak

Urodził się 13 marca 1933 roku w Gdyni. Przez całe swoje życie, jeśli nie liczyć 4. lat, kiedy studiował w stolicy jednocześnie pracując w „Głosie Pracy”, mieszkał w tym pięknym mieście. Po zdaniu matury w 1951 roku, rozpoczął studia na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończył je w 1955 roku. W październiku tego samego roku, z nakazem pracy, zgłosił się w redakcji gdańskiego „Głosu Wybrzeża”. Rozpoczął pracę w dziale ekonomiczno-morskim.

Podejmował tematy dotyczące: przemysłu stoczniowego, działalności wszystkich polskich portów, przewozów morskich, współpracy zagranicznej. Z „Głosem Wybrzeża” związany był do roku 1973. Kolejnym miejscem pracy redaktora Zenona Gralaka była „Trybuna Robotnicza”. Został jej stałym przedstawicielem na Wybrzeżu. Lata siedemdziesiąte to czas, kiedy redakcja „Trybuny Robotniczej” coraz częściej publikowała teksty dotyczące problematyki ogólnopolskiej. Decyzja o powołaniu stałego przedstawiciela gazety na Wybrzeżu nie była przypadkowa. W latach 70-tych istniała bardzo szeroka współpraca gospodarcza Śląska z byłymi województwami gdańskim i szczecińskim. Do stoczni w Gdańsku, Szczecinie i Gdyni, śląskie przedsiębiorstwa dostarczały blachy okrętowe i inne produkty stalowe oraz silniki napędu głównego statków. Przez polskie porty „przechodził” praktycznie cały morski eksport naszego węgla i import rudy żelaza. Tematów dla dziennikarza nie brakowało. Redaktor Zenon Gralak wykazywał się niezwykłą aktywnością. Jego artykuły i reportaże były często nagradzane. Będąc stałym przedstawicielem „Trybuny Robotniczej” na Wybrzeżu, redaktor Gralak współpracował równocześnie z „Dziennikiem Bałtyckim” oraz z miesięcznikami „Morze” i „Żagle”. Z „Trybuną Robotniczą” Zenon Gralak związany był przez ponad 16 lat. Odszedł z redakcji w 1990 roku. Trzy lata później przeszedł na emeryturę.

Redaktor Zenon Gralak  lubił swój dziennikarski fach, ale największą jego pasją było żeglarstwo. Był wybitnym żeglarzem i przez cały czas swojej zawodowej aktywności lobbował na rzecz żeglarstwa. Jego przygoda z morzem zaczęła się w Jacht Klubie „Gryf” kiedy był jeszcze w liceum. Najpierw było to pływanie na szalupach wiosłowych po zrujnowanym basenie portowym w Gdyni, a następnie na małych jachtach po Zatoce Gdańskiej.  W 1956 roku został członkiem Jacht Klubu „Arka”. Swój pierwszy zagraniczny rejs odbył pod koniec lat 50-tych na jachcie „Przygoda” do portów w Finlandii i w Szwecji. W 1971 roku, po zaliczeniu kilku kursów i zdaniu wymaganych egzaminów otrzymał patent jachtowego sternika morskiego. Występując często w podwójnej roli – członka załogi i dziennikarza – dotarł na jachtach do większości portów europejskich. W 1968 roku uczestniczył w wyprawie „Daru Pomorza” dookoła Europy. W 1976 roku popłynął tym jachtem na zlot żaglowców z okazji 200. lecia Stanów Zjednoczonych. W latach 1979-1980 dotarł do portów Saint Louis i Dakar w Senegalu na jachcie „Sonda”, należącym do Instytutu Oceanologii PAN. Pełnił wówczas na nim różne funkcje w tym m.in. I oficera. Na różnych jachtach redaktor Zenon Gralak przepłynął łącznie 50 tys. mil morskich, z tego blisko 30 tys. mil na „Darze Pomorza”. Mając bardzo mocną pozycję w środowisku żeglarskim, redaktor Gralak w latach, w których był związany z „Trybuną Robotniczą”, pomógł wielu śląskim dziennikarzom, zainteresowanym podróżami morskimi, uczestniczyć w rejsach żaglowcami oraz statkami towarowymi PŻM i PLO. Był niezwykle ciepłym, serdecznym, bezinteresownym i życzliwym człowiekiem.

Redaktor Zenon Gralak był współorganizatorem i aktywnym działaczem Społecznego Komitetu Budowy „Daru Młodzieży”, a także inicjatorem i współtwórcą cennych i udanych projektów. Działał w Klubie Publicystów Morskich Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, a w latach 80. SD PRL, w Polskim Związku Żeglarskim i Lidze Morskiej. Wraz z kilkoma kolegami doprowadził do zorganizowania w 1974 roku w Gdyni Operacji Żagiel, bardzo prestiżowej imprezy w której uczestniczyło wielu żeglarzy i jachtów zagranicznych. Był jednym z pomysłodawców ustanowienia prestiżowych nagród żeglarskich: Rejs Roku i Srebrny Sekstant. Był także pomysłodawcą powołania Bractwa Kaphornowców, którego przez kilkadziesiąt lat był honorowym członkiem.

Za swoje dokonania zawodowe i działalność związaną z żeglarstwem był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany. Był laureatem nagród: Związku Zawodowego Marynarzy i Portowców w 1975 roku, Klubu Publicystów Morskich Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w 1976 roku, ministra handlu zagranicznego i gospodarki morskiej w 1977 roku. Jeszcze w czasie, kiedy był czynny zawodowo, uhonorowany został m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Wcześniej odznaczony został: medalem 40-lecia Polski Ludowej, odznakami: „Zasłużonym ziemi gdańskiej”, „Zasłużony pracownik morza” i „Gryf Pomorski”. W 2012 roku otrzymał nagrodę Conrady – Indywidualności  Morskie, a w roku 2014  Krzyż „Pro Mari Nostro” – honorowe odznaczenie przyznane przez Ligę Morską i Rzeczną.  W styczniu 2016 roku na VII Pomorskiej Gali Żeglarskiej, otrzymał tytuł Pomorskiego Popularyzatora Żeglarstwa, a w kwietniu 2018 roku Medal Zasługi dla Żeglarstwa Pomorskiego.

Redaktor Zenon Gralak, dziennikarz i żeglarz, odszedł na wieczną wachtę 9. Stycznia 2020 roku, dwa miesiące i kilka dni przed swoimi 87. urodzinami. Jego pogrzeb odbył się 17 stycznia b.r. Spoczął na Cmentarzu Witomińskim w Gdyni.