Tadeusz Kijonka nie żyje

Śląski poeta i publicysta zmarł w piątek rano

Tadeusz Kijonka

W piątek rano w wieku 80 lat zmarł Tadeusz Kijonka, poeta, publicysta, poseł na Sejm, były redaktor miesięcznika „Śląsk” i wieloletni kierownik literacki Opery Śląskiej w Bytomiu.

Tadeusz Kijonka urodził się w 1936 roku w Radlinie. W 1960 roku ukończył Uniwersytet Jagielloński w Krakowie. Z Katowicami związał się w 1954 roku. W tym mieście, a dokładniej w dzielnicy Brynów, zamieszkał na stałe.

Był posłem na Sejm IX i X kadencji w latach 1985-91. W 1992 roku założył Górnośląskie Towarzystwo Literackie i przez 20 lat był jego prezesem. Od roku 1967 do roku 2013 był kierownikiem literackim Opery Śląskiej w Bytomiu.

Romantyk i poeta ze Śląska

Jako poeta debiutował w „Trybunie Robotniczej” w 1955 roku tryptykiem „Konstantynopol Mickiewicza”, za który otrzymał pierwszą nagrodę w studenckim konkursie organizowanym z okazji Roku Mickiewicza. W twórczości poetyckiej zawsze kroczył własną ścieżką, kierując się ku tradycji, konwencji, rymowi i rytmowi. Kontynuował idee romantyzmu.

Kijonka jest też, a może przede wszystkim, autorem kilkudziesięciu utworów poetyckich osnutych na motywach śląskich. W swoich wierszach często wspomina czas dzieciństwa spędzony w Radlinie. Wydał również „44 sonety brynowskie” w 2014 roku, poświęcone dzielnicy Katowic, w której mieszkał.

– Pisanie dla mnie to jest działalność bezinteresowna, nienastawiona na żaden zysk ani poklask, choć chcę poprzez tę aktywność wyrazić siebie i swoje istnienie – mówił w swoim ostatnim, jak się okazuje, wywiadzie dla „Gazety Wyborczej Katowice”.

Rok temu ukazał się kolejny tom poezji Tadeusza Kijonki – „Słowo w słowo” pełen smutnych przemyśleń. – One towarzyszą mi od zawsze. Moja twórczość podporządkowana jest zmaganiu się z pamięcią, cielesnością i śmiercią. Poza tym w ostatnim czasie zmagałem się z chorobą, która również odcisnęła na mnie swoje piętno – zdradził poeta.

Również w ubiegłym roku, nakładem Wydawnictwa Śląsk, ukazała się świetna publikacja „Światy poetyckie Tadeusza Kijonki”, stanowiąca najobszerniejszy jak dotąd wachlarz stanowisk krytycznych, a także sposobów czytania liryki poety z Brynowa. Ziemia, pamięć i ciało, a także: egzystencja, pochodzenie, wiara i uczucia – to motywy, które najczęściej przenikały się w jego twórczości, o czym we wspomnianym tomie pisze profesor Marian Kisiel, który razem z Tadeuszem Siernym jest jego redaktorem.

Człowiek aktywny, laureat wielu nagród

W latach 1995-2013 Tadeusz Kijonka był redaktorem miesięcznika społeczno-kulturalnego „Śląsk”. W 2014 roku poeta został uhonorowany specjalną Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego za „nieocenione zasługi dla kultury polskiej”.

W roku 2016 Tadeusz Kijonka otrzymał tytuł „Honorowego Ślązaka”, który przyznano mu podczas 26. edycji konkursu „Po naszymu, czyli po śląsku” organizowanego przez senatorkę Marię Pańczyk-Pozdziej.

W tym samym roku publicysta był też nominowany do „Cegły z Gazety”, nagrody przyznawanej osobom, które promują śląskie wartości. Nominację przyznał mu profesor Marek Szczepański. Między innym dlatego, że jako jeden z nielicznych poetów pisywał w tych czasach sonety.

Poeta otrzymał także m.in. Śląski Szmaragd (2012), Nagrodę im. Wojciecha Korfantego przyznaną przez Związek Górnośląski (2002) oraz Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2006).

Tadeusz Kijonka odszedł w wieku 80 lat. Swoje okrągłe urodziny hucznie świętował w listopadzie minionego roku w Operze Śląskiej w Bytomiu, w której przepracował prawie pół wieku, w gronie rodziny i przyjaciół.