Porozumienie powołujące grupę Niezależni Wydawcy zostało zwarte 13 sierpnia 2024 roku w Warszawie i jest bezpośrednią odpowiedzią na uchwalone 26 lipca 2024 roku zmiany w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. To inicjatywa zrzeszająca niezależnych wydawców mediów internetowych w Polsce, działających poza strukturami medialnych koncernów. W skład porozumienia weszły Bezprawnik, Defence24, E-Motion Media, Filmweb, Glob360 (NaTemat.pl), Iberion, OV Grupa, Grupa PTWP, SmartWeb Media i Webedia Polska.
– W grupie są przede wszystkim wydawcy specjalistycznych serwisów – zaznacza w rozmowie z „Presserwisem” Mariusz Klamra, odpowiedzialny za komunikację porozumienia. Dodaje, że to właśnie specjalizacja i pozostawanie poza koncernami medialnymi sprawiły, że wydawcy postanowili stworzyć własną grupę, która będzie negocjować z wielkimi platformami internetowymi. – Ten tort ma określoną wielkość, a wiadomo, że każdy chciałby odkroić jak najwięcej – mówi Klamra. Grupa nie wyklucza jednak porozumienia z innymi związkami wydawców, które również chcą negocjować z big techami.
Na specyfikę serwisów uwagę zwraca też Paulina Gumowska, wicedyrektorka wydawnicza Grupy PTWP. – Trudno by nam było negocjować w grupie serwisów ogólnych. Mamy zupełnie inne treści – mówi.
Jak napisali w deklaracji programowej wydawcy, „nowe przepisy regulują kwestie wynagradzania wydawców za wykorzystywanie ich treści przez globalne platformy cyfrowe, ale zdaniem Niezależnych Wydawców mogą w przyszłości faworyzować serwisy należące do największych medialnych koncernów w Polsce i doprowadzić do konieczności zamknięcia innych serwisów”.
W portfolio wydawnictw, które podpisały porozumienie, znajdują się m.in. Android.com.pl, Bezprawnik.pl, Biznesinfo.pl, Defence24.pl, Filmweb.pl, Goniec.pl, GRY-Online.pl, INNPoland.pl, Mamadu.pl, Meczyki.pl, naTemat.pl, PortalSamorzadowy.pl, PPE.pl, RynekZdrowia.pl, SpidersWeb.pl, Telepolis.pl, WNP.pl.
Według badania Mediapanel Gemius/PBI Niezależni Wydawcy w lipcu 2024 roku docierali do 18,84 mln internautów, co stanowi niemal 2⁄3 użytkowników polskiego internetu.
Po nowelizacji przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych w Polsce za negocjacje z big techami odpowiadają obecnie Izba Wydawców Prasy i związany z nią Repropol oraz Związek Pracodawców Wydawców Cyfrowych, zrzeszający sześciu największych wydawców na rynku (Wirtualna Polska, Ringier Axel Springer Polska, Agora, Grupa ZPR Media, Interia i TVN). ZPWC wystąpił ostatnio o przyznanie związkowi prawa zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Pojedynczy wydawcy mogą również prowadzić negocjacje z big techami.
„Zrozumieliśmy, że cele inicjatywy ZPWC nie są zbieżne z celami niezależnych wydawców. Jest więc bezwzględnie konieczne, by w negocjacjach z wielkimi platformami cyfrowymi głos niezależnych wydawnictw był równie słyszalny, co tych największych należących do wielkich konglomeratów medialnych” – skomentował przystąpienie do inicjatywy Niezależnych Wydawców szef i właściciel grupy serwisów Spider’s Web Przemysław Pająk.