W gronie najlepszych policjantów w zakresie zwalczania piractwa znaleźli się funkcjonariusze z Wydziału do walki z Przestępczością Gospodarczą Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie, z Wydziału do walki z Przestępczością Gospodarczą i Korupcją Komendy Miejskiej Policji w Bydgoszczy, Policjanci z Wydziału w Gorzowie Wielkopolskiego Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości oraz z Wydziału w Bydgoszczy Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości. Złote Blachy 2023 przyznane były zarówno na skuteczne zamknięcie łącznie kilkudziesięciu serwisów oferujących nielegalnie treści audiowizualne, jak i usług sharingu.
Uroczystość wręczenia Złotych Blach odbyła się 13 marca 2024 w siedzibie Komendy Głównej Policji w Warszawie. Nagrody wyróżnionym policjantom wręczyli Komendant Główny Policji inspektor Marek Boroń, Teresa Wierzbowska Prezeska Stowarzyszenia Sygnał oraz aktorka Magdalena Schejbal. Uroczystość prowadzili Marek Straszewski reprezentujący Koalicję Antypiracką i podkomisarz Paweł Kocot z Komendy Głównej Policji.
„Miliony naruszeń treści audiowizualnych rocznie”
Marek Staszewski, pełnomocnik Związku Producentów Audio Video, gratulując nagrodzonym, podkreślił, jak wiele znaczy ich praca dla artystów, wydawców i stacji telewizyjnych. Przypomniał też historię powstania koalicji w 1998 roku jako odpowiedzi na wszechobecne wówczas piractwo.
– Na początku piractwo polegało na rozpowszechnianiu nielegalnych kopii np. na stadionie dziesięciolecia, ale z czasem ta przestępczość przeniosła się do internetu – mówił Staszewski. – Pamiętam wiele akcji ze współpracy z policją – były one skuteczne. Koalicja antypiracka brała udziału w prowadzeniu szkoleń i w procesach legislacyjnych. Przez lata funkcjonowania wiele się zmieniło, weszliśmy w chmurę i cyberprzestępczość. Na co dzień współpracujemy z Państwem – dostarczamy materiały, bierzemy udział w realizacjach. Jesteśmy zaszczyceni, że możemy pracować z wyspecjalizowanymi policjantami – stwierdził Staszewski.
Teresa Wierzbowska, prezeska Stowarzyszenia Sygnał, podkreśliła, że naruszenia treści audiowizualnych są stale zgłaszane i monitorowane przez członków Koalicji Antypirackiej. – Dzięki dostępnym mechanizmom prawnym, samoregulacjom i dobrym praktykom rynkowym, identyfikujemy dosłownie miliony naruszeń treści audiowizualnych rocznie i w wielu przypadkach udaje nam się reagować. Nasza skuteczność kończy się jednak tam, gdzie zaczyna się zorganizowana działalność przestępcza generująca największe straty dla uprawnionych i Skarbu Państwa. Tu zaczyna się rola wyspecjalizowanych jednostek policji – mówiła Wierzbowska.
– Te najtrudniejsze sprawy trafiają nieraz w ręce najlepszych funkcjonariuszy, którzy nie tylko są doskonale zorientowani w prawnych i technologicznych aspektach związanych z przestępczością ekonomiczną w internecie, ale wyróżniają się zaangażowaniem i w tym roku szczególnie – niezwykłą starannością w prowadzeniu spraw. Dzięki temu udało się łącznie zamknąć kilkadziesiąt serwisów pirackich w minionym roku i usług z nimi powiązanych. Za te właśnie realizacje zostały przyznane Złote Blachy za 2023 rok – dodała.
Gościem specjalnym aktorka z „Kryminalnych”
Komendant Główny Policji insp. Marek Boroń wyraził uznanie dla wieloletniej działalności Koalicji Antypirackiej w walce z piractwem treści chronionych prawem autorskim. Podkreślił znaczenie współpracy między Koalicją Antypiracką, a policją w zwalczaniu procederu nielegalnego rozpowszechniania treści chronionych prawem autorskim.
Komendant Boroń zwrócił uwagę na ewolucję form piractwa na przestrzeni lat, od nielegalnego rozpowszechniania kopii na stadionach po współczesne przestępstwa polegające na kradzieży własności intelektualnej za pośrednictwem sieci. Docenił również rolę specjalistycznych jednostek Policji, w zwalczaniu tej zorganizowanej przestępczości. Komendant wyraził nadzieję na dalszą owocną współpracę oraz podkreślił, że wymierna pomoc Koalicji Antypirackiej w postaci dostarczania materiałów dowodowych i wsparcia w procesie legislacyjnym jest niezwykle cenna.
Gość specjalny, Magdalena Schejbal, aktorka znana z roli policjantki w serialu „Kryminalni” podkreśliła znaczenie pracy funkcjonariuszy dla artystów i całego środowiska twórczego. – To dla mnie ogromny zaszczyt móc reprezentować tutaj wszystkie moje koleżanki i kolegów, którzy na co dzień pracują dla kultury i sztuki. Zawsze jest nam niezmiernie przykro, gdy nasza praca staje się łupem złodziei. To aktorzy są bezpośrednimi beneficjentami Państwa pracy. Tak jak my podchodzimy do swojej pracy z pasją i zaangażowaniem, tak też wierzymy, że Państwo w ten sam sposób podchodzą do swojej profesji. W imieniu wszystkich polskich artystów dziękuję Wam za Waszą służbę i za to, że dbacie o to, aby nasza praca była należycie chroniona – mówiła Schejbal.
Spada liczba przestępstw związanych z piractwem w Polsce
W 2023 roku stwierdzono 212 przestępstw związanych z piractwem telewizyjnym w Polsce – wynika z danych Komedy Głównej Policji, do których dotarł portal Wirtualnemedia.pl. Dla porównania, w 2022 roku przestępstw było 469. Policja zastrzegła jednak, że dane mogą ulec zmianie.
Policja ściga piratów na podstawie ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną opartych lub polegających na dostępie warunkowym. Wynika z niej, że osobom wytwarzającym urządzenia niedozwolone i wprowadzającym je do obrotu grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności. Mogą być to na przykład dekodery satelitarne używane do sharingu, czyli dzielenia się uprawnieniami karty kodowej albo przystawki z aplikacjami, do których dodano listę m3u ze streamami kanałów telewizyjnych, transmisji sportowych czy treści wideo na żądanie.
W 2023 roku stwierdzono 6 takich przestępstw. Rok wcześniej było to aż 71. Do końca grudnia ub.r. wszczęto postępowania w 9 takich sprawach (17 w 2022 roku). 5 osób było podejrzanych (8 w poprzednim roku). Również do 3 lat więzienia grozi osobom, które świadczą usługi niedozwolone. Takich postępowań wszczęto w zeszłym roku 2 (4 rok wcześniej). Stwierdzono 13 przestępstw (w 2022 roku 6). Podejrzewano dwie osoby (7 w poprzednim roku).
Z artykułu 7 wcześniej wspomnianej ustawy wynika, że osobom używającym lub posiadającym niedozwolone urządzenie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. W takich sprawach wszczęto 9 postępowań w 2023 roku (52 w 2022). Stwierdzono 95 przestępstw (61 rok wcześniej), 58 osób miało status podejrzanych (28 w 2022).
Jeśli ktoś używa niedozwolonych urządzeń wyłącznie na własne potrzeby, to podlega karze grzywny. W 2023 roku wszczęto 28 takich postępowań (91 rok wcześniej). Stwierdzono 98 przestępstw (331 w 2022 roku). Podejrzanych było 94 osoby (168 w poprzednim roku). Łącznie w całym zeszłym roku wszczęto 48 postępowań dotyczących piractwa (164 rok wcześniej). Stwierdzono 212 przestępstw (469 w 2022 roku). Podejrzanych było 159 osób (211 w poprzednim roku).
Piractwo IPTV dużym wyzwaniem
Niedawno informowaliśmy, że we Włoszech zaczęły obowiązywać nowe przepisy antypirackie. Dostawcy internetu oraz firmy hostingowe w ich myśl muszą w ciągu 30 minut zablokować dostęp do nielegalnej transmisji, na przykład meczu. Surowiej mają być też traktowani klienci piratów. Za korzystanie z takich usług grozić ma im do 5 tys. euro grzywny. O uchwalenie przepisów pozwalających na szybką blokadę treści w Polsce, apeluje też antypirackie Stowarzyszenie Sygnał.
W dobie streamingu piractwo IPTV jest łatwiejsze niż kiedykolwiek. Listy z kilkudziesięcioma tysiącami kanałów z całego świata, streamami sportowymi, treściami VOD są sprzedawane na stronach przypominających legalnie działających operatorów lub azjatyckich portalach zakupowych. Dystrybutorzy często przebywają na terytorium Chin, więc ciężko ich ścigać. Na telewizorach i przystawkach z Android TV bez trudu można znaleźć aplikacje, które obsługują nielegalne listy m3u. Ze sklepu Google Play usuwane są tylko niektóre z nich.