„Chcemy maksymalnie wykorzystywać synergie, zwiększać sprzedaż pozapaliwową, w tym produktów pod własnymi markami, zdobywać nowych klientów” – podkreślił szef PKN Orlen, pytany przez gazetę o przejmowanie przez spółkę mediów. Dodał, że zakup Polska Press „przede wszystkim wpisuje się w szerszy plan dynamicznego rozwoju sprzedaży detalicznej”. „Temu służy też przejęcie Ruchu czy stworzenie od podstaw domu mediowego” – wyjaśnił w rozmowie z dziennikiem.
Obajek powiedział gazecie, że wszystkie te działania są powiązane. „Przeniesienie kompetencji reklamowych do wewnątrz organizacji oznacza nie tylko optymalizację kosztów. Do tego dołożymy usługi kurierskie, które zbudujemy na bazie Ruchu i zoptymalizujemy logistykę w tych wszystkich obszarach” – wskazał. Jeżeli rozbudowujemy detal, to musimy też inwestować w kanały informacyjne dla klienta – dodał. Prezes PKN Orlen zapowiedział, że ciągu dwóch lat spółka chce też postawić 2 tys. maszyn paczkowych.
Obajtek zwrócił uwagę w rozmowie z „Rzeczpospolitą”, że w statucie Orlenu jest wpisane wydawanie gazet. Podkreślił, że zakup Polska Press to transakcja stricte biznesowa. „Została przeprowadzona transparentnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i regułami korporacyjnymi” – podkreślił. Jak powiedział, Polska Press to nie tylko 20 tytułów prasowych, ale przede wszystkim witryny internetowe z ok. 17,5 mln użytkownikami. „A to znakomite narzędzie dotarcia do klientów, ale również przeprowadzenia badań choćby w zakresie preferencji zakupowych” – wyjaśnił w wywiadzie z dziennikiem.
Pytany, czy nie planuje przejęcia Radia ZET, Obajtek wskazał, że „nie było i nie ma tematu nabycia Radia ZET”. „Nie planujemy zakupu innych mediów” – dodał.
Odnosząc się do wyzwań związanych z morską energetyką wiatrową Obajtek zapewnił gazetę, że „Orlen nie wyhamował z procesami przygotowawczymi przy projekcie offshore”. „Będziemy się ubiegać o większą liczbę koncesji. Orlen będzie się starał, by mieć jak największy udział w tej energii” – stwierdził. Podkreślił, że projekty offshore to „ogromna możliwość dla polskich firm z różnych branż”, ale też szansa dla lokalnego i krajowego rynku pracy i stworzenia nowych specjalizacji. Obajtek zaznaczył w rozmowie z gazetą, że „PKN Orlen zachowa większościowy pakiet udziałów w Baltic Power, spółce, która realizuje nasz pierwszy projekt morskiej elektrowni wiatrowej”.
Wydawcy i organizacje krytycznie o inwestycjach Orlenu w media, SDP z nadzieją
Kupno Polska Press przez Orlen krytycznie skomentowało kilka stowarzyszeń dziennikarzy i branży prasowej. – Nie możemy od was wymagać heroizmu, ale pamiętajcie: możecie stawiać opór – napisało Towarzystwo Dziennikarskie w apelu skierowanym do dziennikarzy grupy Polska Press. Zapewniło też, że będzie monitorować wszystkie ewentualne zwolnienia z pracy, jeśli takowe miałby przeprowadzić nowy właściciel.
Zarząd Stowarzyszenia Prasy Lokalnej jest zdania, że kupno Polska Press przez Orlen może rodzić nieprawidłowości podobne do tych, jakie uwidaczniają się w miejscach wydawania lokalnej prasy przez samorządy. W piątek komentarz na temat transakcji zamieścił szef wydawanej przez Polska Press „Nowej Trybuny Opolskiej”, Krzysztof Zyzik. – Nigdy nie mieliśmy politycznych panów, nie chcemy widzieć, jak to jest – napisał.
Działające przy Polska Press związki zawodowe w oświadczeniu przyznały, że zmiana właściciela budzi niepokój pracowników, ale mają nadzieję, że Orlen zadba o ich interesy i wolność słowa. Krytycznie oceniły to, co z mediami zrobił niemiecki właściciel firmy – Verlagsgruppe Passau. Z kolei Stowarzyszenie Gazet lokalnych zaapelowało: „Władza niech trzyma się z dala od mediów”.
Za to zarząd główny Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w uchwale wyraził nadzieję w związku z kupnem Polska Press przez Orlen. – Widzimy w tym szansę na przełamanie dominacji wydawnictw zagranicznych na rynku regionalnej prasy drukowanej i regionalnych portali w Polsce – stwierdziły władze SDP, apelując do Orlenu o „stworzenie przejrzystych mechanizmów gwarantujących respektowanie zasady wolności słowa, pluralizmu poglądów i niezależności dziennikarskiej”.
UOKiK nie oceni kupna pod kątem pluralizmu
W portfolio prasowym Polska Press Grupy jest ponad 20 dzienników regionalnych („Dziennik Bałtycki”, „Dziennik Łódzki”, „Dziennik Zachodni”, „Gazeta Krakowska”, Głos Wielkopolski”, „Kurier Lubelski”, „Polska Metropolia Warszawska”, „Express Ilustrowany”, „Gazeta Krakowska”, „Dziennik Polski”, „Gazeta Lubuska”, „Gazeta Pomorska”, „Kurier Poranny”, „Gazeta Współczesna”, „Nowa Trybuna Opolska”, „Echo Dnia”, „Gazeta Codzienna Nowiny”, „Głos Dziennik Pomorza”, „Express Bydgoski” i „Nowości Toruńskie”), a także prawie 150 tygodników lokalnych (m.in. „Nasza Historia”, „Moto Salon”, „Moto Salon Classic”, „Strefa Biznesu”, „Strefa Agro”) oraz bezpłatna gazeta „Naszemiasto.pl”.
Transakcja kupna Polska Press wciąż nie jest zamknięta. Jeszcze w grudniu ub. roku PKN Orlen złożył do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniosek o zgodę na kupno tego wydawnictwa prasowo-internetowego. Pod koniec grudnia prezes UOKiK poinformował, że nie może oceniać kupna koncernu Polska Press przez Orlen pod względem wpływu transakcji na pluralizm mediów, za to oceni przejęcie pod kątem zachowania warunków konkurencji na rynku. Tomasz Chróstny zaznaczał także, że „opiera się wyłącznie na kryteriach merytorycznych i nie ulega jakiejkolwiek presji politycznej czy społecznej”.
– Polska marka kupuje media i państwo protestujecie, jak to w ogóle wygląda na zewnątrz? Francuzi i Niemcy śmieją się z nas do rozpuku, to jest przecież absurd totalny – komentował prezes PKN Orlen Daniel Obajtek w odpowiedzi na pytania posłów w sprawie przejęcia Polska Press przez koncern, podczas ostatniego posiedzenia sejmowych Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu.
Z naszej analizy wynika, że grupa kapitałowa w 2019 roku zanotowała spadek przychodów sprzedażowych o 6,5 proc. do 398,44 mln zł oraz zysku netto z 9,64 do 8,59 mln zł. Wpływy ze sprzedaży gazet zmalały o 8,9 proc., z reklam – o 4,9 proc., a liczba pracowników – o 107 do 2 126.