Wtorkowe spotkanie, zwołane przez Ministerstwo Kultury, poświęcone było nie tylko nowelizacji ustawy o prawie autorskim, ale także relacjom między prawem autorskim i prawami pokrewnymi a sztuczną inteligencją. Wśród zgłaszających uwagi byli m.in. przedstawiciele Izby Wydawców Prasy.
„Powinno się płacić wydawcom i twórcom”
Jak relacjonuje prezes IWP Marek Frąckowiak, mówiono o konieczności reformy przyjętej właśnie nowelizacji.
– Chodzi m.in. o wprowadzenie regulacji chroniących interesy twórców i producentów przy wykorzystywaniu ich treści przez sztuczną inteligencję. Ten postulat podnoszony był w trakcie prac legislacyjnych i znalazł się nawet w pierwszym projekcie nowelizacji, jednak ostatecznie nie został on uwzględniony. W naszej ocenie za korzystanie z narzędzia, które wykorzystuje dzieła, a w naszym przypadku publikacje prasowe, powinno się płacić wydawcom i twórcom – tłumaczy Marek Frąckowiak.
Przedstawiciele IWP podczas Forum Prawa Autorskiego przypomnieli także inne postulaty, które nie zostały uwzględnione w przyjętej nowelizacji prawa autorskiego.
– Ważną kwestią jest objęcie ochroną praw pokrewnych – nie tylko czynności zwielokrotniania w celu udostępnienia treści online, ale także sytuacji, gdy czynność ta podejmowana jest osobno, czyli dochodzi tylko do zwielokrotniania treści bez ich udostępniania. Bez zapisu w takim kształcie otwieramy furtkę do nadużyć i korzystania z treści wydawców bez należnego im wynagrodzenia. Obecne regulacje w przyjętej nowelizacji są według nas sprzeczne z dyrektywą DSM – mówi prezes IWP.
IWP dobrze ocenia działania Ministerstwa Kultury
Jak dodaje Frąckowiak, innym postulatem IWP jest wzmocnienie przepisów dotyczących tzw. text and data mining, czyli eksploracji tekstów i danych np. przez algorytmy AI.
– Uprawnienie do korzystania z utworów powinno dotyczyć wyłącznie utworów pozyskanych i udostępnionych w legalny sposób. Ministerstwo Kultury twierdzi, że jest to oczywiste, gdyż wynika to z art. 35 prawa autorskiego. Naszym zdaniem jednak, w tej materii potrzebne jest dodatkowe uściślenie – tłumaczy Marek Frąckowiak. I dodaje, że w jego ocenie niezbędne jest także doprecyzowanie pojęcia „bardzo krótkich fragmentów publikacji”, które są wyjęte spod ochrony prawem pokrewnym. – Należy wyraźnie w ustawie stwierdzić, że taki wyjęty spod ochrony fragment nie może zastąpić zapoznania się z oryginalną publikacją – zaznacza Frąckowiak.
Wreszcie, przedstawiciele IWP przekonywali podczas Forum, iż potrzebne jest usprawnienie działania Komisji Prawa Autorskiego, która co prawda ma szerokie kompetencje do rozpatrywania potencjalnych sporów między twórcami, producentami i użytkownikami, ale działa zbyt wolno. – Usprawnienie działań Komisji ważne jest także w przypadku ustanawiania tabel wynagrodzeń dla twórców za wykorzystanie utworów w internecie – uściśla Marek Frąckowiak.
Izba Wydawców Prasy dobrze ocenia działania Ministerstwa Kultury, które zgodnie z zapowiedzią w krótkim czasie po implementacji dyrektywy DSM zwołało Forum Prawa Autorskiego i rozpoczęło debatę o ewentualnych zmianach w prawie. – Ważne jest jednak, by te niezbędne poprawki zostały wprowadzone szybko i nie ugrzęzły w wieloletnich dyskusjach – ocenia Frąckowiak.
Przed reaktywacją Forum Prawa Autorskiego działało w latach 2013-2015. Celem spotkań z organizacjami branżowymi jest przegląd przepisów polskiego prawa autorskiego prowadzący do szerokiej nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.