Parlament przyjął nowelizację pod koniec lipca.
Jak poinformowano na stronie prezydenta RP, Andrzej Duda podpisał ustawę w środę 14 sierpnia. To największa zmiana prawa autorskiego od 30 lat. Dostosowuje polski porządek prawny do współczesnych realiów funkcjonowania rynku mediów, kultury i sztuki. W przepisach zapisano m.in. nowe zasady dotyczące godziwego wynagradzania twórców i wykonawców. W obszarze mediów, nowelizacja pozwoli na efektywne funkcjonowanie wydawców w świecie cyfrowym, np. przez pobieranie tantiem od treści dziennikarskich wykorzystywanych przez big techy.
W uzasadnieniu decyzji prezydenta przypomniano, że „aby zrealizować wyżej wymieniony cel ustawodawca znowelizował ustawę z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ustawę z dnia 15 czerwca 2018 r. o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz ustawę z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych”.
Największa reforma prawa autorskiego od 30 lat
Nowela wdraża do polskiego porządku prawnego dwie dyrektywy PE. Pierwsza z nich, zwana dyrektywą SATCAB II, ma stworzyć warunki umożliwiające szersze rozpowszechnianie w państwach członkowskich programów telewizyjnych i radiowych pochodzących z innych państw członkowskich.
Druga zaś, zwana dyrektywą DSM, była unijną odpowiedzią na wyzwania związane z rozwojem technologii cyfrowych w obszarze prawa autorskiego. Przepisy wprowadzają m.in. nowe formy dozwolonego użytku utworów, przedmiotów praw pokrewnych i baz danych (eksploracja tekstów i danych, zwielokrotnianie dla zachowania zbiorów dziedzictwa kulturowego) oraz istotnie modyfikują formy już istniejące w unijnym prawie (korzystanie z utworów na potrzeby edukacji zdalnej).
– Nowelizacja prawa autorskiego została podpisana przez Prezydenta i się z tego faktu cieszymy. Jesteśmy szczególnie zadowoleni z uwzględnienia poprawek ZAiKS-u zapewniających twórcom i twórczyniom prawo do godziwego i odpowiedniego wynagrodzenia. Uczestniczyliśmy zarówno w procesie tworzenia, jak i wdrażania dyrektywy DSM, począwszy od prac koncepcyjnych w Parlamencie Europejskim, które rozpoczęły się 10 lat temu. Nasze wieloletnie starania znalazły odzwierciedlenie w finalnym tekście ustawy. Wprowadzane rozwiązania przyczynią się nie tylko do rozwoju rodzimej kultury na rynku krajowym, ale także wzmocnią pozycję polskich twórców i twórczyń na arenie międzynarodowej – komentuje Karol Kościński, dyrektor ds. licencjonowania, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS.