Prokuratura bierze się za Polską Fundację Narodową

Chodzi o akcję, gdy w zarządzie był Świrski

Maciej Świrski

Prokuratura Okręgowa w Warszawie wszczęła śledztwo w sprawie nadużycia uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez członków zarządu Polskiej Fundacji Narodowej (PFN). Chodzi o kampanię „Sprawiedliwe Sądy” z 2017 roku. W zarządzie PFN był wówczas Maciej Świrski, obecnie przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prok. Piotr Skiba poinformował, że „postępowanie zostało wszczęte w sprawie nadużycia uprawnień i niedopełnienia obowiązków w okresie od 1 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku w Warszawie przez członków Zarządu Polskiej Fundacji Narodowej, obowiązanych na podstawie przepisu ustawy oraz decyzji Rady Fundacji do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, w związku ze sfinansowaniem kampanii medialnej ‘Sprawiedliwe Sądy’, czym wyrządzono Fundacji szkodę majątkową w wielkich rozmiarach, w kwocie nie mniejszej, niż 8 mln 428 tys. zł”.

Jak ustaliła PAP, śledztwo w tej sprawie zostało wszczęte w drugiej połowie czerwca.

Kampania „Sprawiedliwe sądy”, która – w zamyśle jej autorów – miała przybliżyć polskiej i zagranicznej opinii publicznej cele i szczegóły reformy sądownictwa w Polsce, była organizowana w 2017 r. przez PFN. W jej ramach na ulicach polskich miast ustawiono billboardy z hasłami: „Niech zostanie tak jak było. Czy na pewno tego chcesz?”. „Tak jest: sędziowie o sobie +nadzwyczajna kasta+. Tak będzie: sędziowie, jak wszyscy obywatele – gdy łamią prawo, ponoszą odpowiedzialność”.

Uruchomiono też strony internetowe m.in. na temat założeń reformy wymiaru sprawiedliwości. Można tam było przeczytać o potrzebie przyspieszenia postępowań sądowych i zapewnieniu równości „wszystkich wobec prawa”. „Ryba psuje się od głowy – nie będzie realnej naprawy wymiaru sprawiedliwości bez zmian organizacyjnych i personalnych w Krajowej Radzie Sądownictwa i Sądzie Najwyższym” – pisano w jednej z zakładek na e-stronie „Sprawiedliwe i niezawisłe sądy”.

Jesienią 2018 roku Sąd Rejonowy w Warszawie orzekł, że akcja społeczna „Sprawiedliwe sądy” była niezgodna ze statutem PFN., natomiast nie naruszyła przepisów prawa. Sprawa była rozpatrywana po skardze, którą złożyła prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.

W kwietniu 2019 r. do Sądu Okręgowego wpłynęła apelacja PFN. Fundacja w uzasadnieniu do apelacji wskazywała, że nie zgadza się z orzeczeniem Sądu Rejonowego. Twierdziła m.in., że sąd nie oparł swojej oceny na „żadnych mierzalnych, konkretnych, obiektywnych i fachowych okolicznościach”. Tłumaczyła także, że „konieczne było podjęcie kampanii medialnej rzetelnie wyjaśniającej rzeczywistą istotę, treść i zakres zmian prawnych”.

W czerwcu 2019 r. Sąd Okręgowy w Warszawie odrzucił apelację PFN w związku z wcześniejszym postanowieniem Sądu Rejonowego stwierdzającym, że działania Fundacji polegające na finansowaniu kampanii medialnej pod nazwą „Sprawiedliwe Sądy” były niezgodne z jej celami określonymi w statucie.

W pierwszym zarządzie PFN Jurkiewicz, Świrski i Kozyra

Powołanie Polskiej Fundacji Narodowej ogłoszono w połowie 2016 roku. Utworzono ją z inicjatywy ówczesnej premier Beaty Szydło i ministra skarbu państwa Dawida Jackiewicza. Jej fundatorami jest 17 dużych spółek państwowych, fundacja początkowo dysponowała rocznym budżetem wynoszącym ok. 100 mln zł.

Od startu Polskiej Fundacji Narodowej jej prezesem był Cezary Jurkiewicz, a wiceprezesem Maciej Świrski. Obaj odeszli z PFN w połowie 2018 roku, nowym szefem został wówczas Filip Rdesiński. W pierwszym okresie działalności fundacji w zarządzie był też Paweł Kozyra, został wykreślony z KRS jesienią 2017 roku.

Maciej Świrski jesienią 2022 roku został powołany przez Sejm w skład Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, został jej przewodniczącym. Zdecydował o nałożeniu kilku grzywien m.in. na TVN, Radio ZET i TOK FM, nie ukarał natomiast TV Republika za słowa Jana Pietrzaka ani Radia Szczecin i TVP za ujawnienie informacji pozwalających zidentyfikować dzieci posłanki PO jako ofiary pedofila.

Pod koniec maja posłowie koalicji rządzącej złożyli w Sejmie wstępny wniosek, podpisany przez prawie 200 posłów, o postawienie Macieja Świrskiego przed Trybunałem Stanu. – Wniosek o postawienie szefa Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Macieja Świrskiego przed Trybunałem Stanu powinien być przeprocedowany do końca roku – stwierdziła ówczesna wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego Joanna Scheuring-Wielgus.

W drugiej połowie lutego br. ówczesny minister kultury i dziedzictwa narodowego Bartłomiej Sienkiewicz zdymisjonował wszystkich członków rady Polskiej Fundacji Narodowej. – Decyzja została podjęta ze względu na brak transparentności w działaniach realizowanych przez PFN – uzasadniono w komunikacie resortu kultury.

Zaraz potem rezygnacje złożyli tworzący ostatni skład zarządu PFN prezes Marcin Zarzecki, Michał Góras oraz Cezary Jurkiewicz. Według „Rzeczpospolitej” całej trójce krótko przed odwołaniem zmieniono umowy na takie, w których zapisano bardzo wysokie odprawy.