Najwyższa Izba Kontroli wykazała nieprawidłowości w zakresie udostępniania informacji publicznej przez jednostki administracji rządowej. Wśród wskazanych naruszeń są nawet dwuipółroczne opóźnienia w odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej, pozostawienie wniosków bez odpowiedzi czy niepełne informacje w Biuletynie Informacji Publicznej. W ocenie NIK w KPRM i resorcie sprawiedliwości część wniosków o dostęp do informacji publicznej pozostawały bez odpowiedzi.
Kontrola NIK objęła 16 jednostek administracji rządowej – Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, wybrane ministerstwa i urzędy wojewódzkie, za lata 2019–2022.Przyczynkiem stała się 20. rocznica obowiązywania prawa dostępu do informacji publicznej. „Skontrolowane organy administracji rządowej większość obowiązków związanych z udostępnianiem informacji publicznej realizowały zgodnie z przepisami prawa i rzetelnie” – informuje NIK.
Problemy kontrolowanych jednostek dotyczą m.in. sposobu prezentacji informacji w biuletynach internetowych w domenie gov.pl. Kontrola NIK wykazała, że w sześciu jednostkach z powodu braku poprawnego oznaczenia informacji nie były one wyświetlane jako treści Biuletynu, co utrudniało ich wyszukanie. Ponadto wyszukiwarka na stronie głównej BIP w portalu GOV.PL nie pozwalała na uzyskanie informacji o 11 jednostkach objętych kontrolą NIK.
Prawie 32 tys. wniosków o udostępnienie informacji publicznej
W latach 2019–2022 (do końca kwietnia) do skontrolowanych jednostek wpłynęło łącznie blisko 32 tys. wniosków o udostępnienie informacji publicznej.
Ministerstwa i kancelaria premiera udostępniły informację publiczną w odpowiedzi na blisko 70 proc. wniosków, z odmową spotkał się 1 proc. Lepiej wygląda to w urzędach wojewódzkich, gdzie pozytywnie odpowiedziano na ponad 84 proc. wniosków (odmowa – ok. 2 proc.).
„Na pozostałe wnioski odpowiadano na przykład, że dana jednostka nie posiada żądanej informacji, nie jest właściwa do jej udostępnienia lub że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej. Niekiedy organ zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej, wbrew utrwalonemu orzecznictwu, nie informował wnioskodawców, że: informacja publiczna została już udostępniona w domenie publicznej, organ nie posiada żądanej informacji czy też wniosek nie dotyczy informacji o tym charakterze” – wylicza nieprawidłowości NIK.
NIK: KPRM i resort sprawiedliwości zostawiały wnioski bez odpowiedzi
Jak informuje w raporcie NIK, w KPRM i w Ministerstwie Sprawiedliwości dochodziło do pozostawienia wniosków o udostępnienie informacji bez odpowiedzi.
W ponad 10 proc. postępowań (13 proc. – podczas udostępniania informacji publicznej, 13,5 proc. – odmowa udzielenia) dochodziło do naruszenia terminu na odpowiedź. Rekordowe opóźnienie wyniosło dwa i pół roku – wynika z raportu NIK.
Ministerstwa Sprawiedliwości i Zdrowia nie aktualizowały zbiorów danych w portalu danych (dane.gov.pl) z przyjętą przez siebie częstotliwością, co było działaniem nierzetelnym – wskazuje NK. Dalej izba podaje, że w 12 z 16 skontrolowanych urzędów już w trakcie kontroli NIK podjęto działania zmierzające do usunięcia części stwierdzonych nieprawidłowości.
„Stwierdzone nieprawidłowości wskazują na niewystarczający nadzór organów objętych kontrolą nad realizacją obowiązków związanych z udostępnianiem informacji publicznej” – podsumowuje NIK.