Lepsza sytuacja mediów niż w Polsce jest na Cyprze (65. miejsce), Mauritiusie (64), w Czarnogórze (63) oraz Papui Nowej Gwinei (62).
Uzależnienie mediów od władzy
Wśród 180 analizowanych krajów Polska najsłabiej wypadła w kategoriach: niezależność polityczna mediów (110. pozycja), bezpieczeństwo pracy dziennikarzy (86.) oraz sytuacja prawna (72.). Nieco lepsze miejsca zajęła we wskaźniku określającym kwestie ekonomiczne (40), a także socjokulturowe (36).
– Sytuacja w Polsce oraz na Węgrzech jest trudna głównie w związku z coraz większym uzależnieniem mediów od władz – wskazywał podczas prezentacji rankingu World Press Freedom Index w Sztokholmie Erik Halkjaer, szef szwedzkiego oddziału RSF.
W analizie towarzyszącej rankingowi podkreślono, że „choć polski krajobraz medialny jest zróżnicowany, to społeczna świadomość znaczenia wolności prasy pozostaje słaba”. „Po przekształceniu mediów publicznych w tubę propagandową rząd zwielokrotnił próby zmiany linii redakcyjnej mediów prywatnych i kontroli informacji dotyczących wrażliwych tematów” – zaznaczono.
Problemami Poslka Press, repolonizacja i koncejsa TVN
RSF zwróciła uwagę na przejęcie Polska Press przez Orlen, groźby tzw. repolonizacji mediów zagranicznych, kłopoty TVN z uzyskaniem przedłużenia koncesji, a także próbę wprowadzenia podatku od przychodów z reklam. Za umyślne działanie uznano uniemożliwienie dziennikarzom relacjonowanie kryzysu uchodźczego przy granicy polsko-białoruskiej.
Na czele rankingu wolności prasy znajdują się kraje nordyckie: Norwegia, Dania, Szwecja. Kolejne to Estonia, Finlandia, Portugalia i Kostaryka.
Znaczny awans w klasyfikacji odnotowały Mołdawia (40. pozycja, poprzednio 89.) oraz Bułgaria (91. pozycja, poprzednio 112.). Według autorów raportu poprawa ma związek ze zmianą władzy w tych krajach. „Dowodzi to, że warto wspierać demokratyczne rządy i że dużo od nich zależy” – uważa Halkjaer.
Postęp w Afryce, regres w Europie Wschodniej i Azji
W porównaniu z poprzednimi latami poprawiła się również sytuacja w krajach afrykańskich oraz południowoamerykańskich.
Natomiast regres nastąpił w Europie Wschodniej oraz Azji. Rosja (155. pozycja) i Białoruś (153. pozycja) zostały zakwalifikowane do grupy 28 państw (w której jest m.in. Afganistan oraz Korea Północna) o „bardzo złej sytuacji dla wolności prasy”.
W związku z obchodzonym 3 maja Międzynarodowym Dniem Wolności Prasy szwedzki oddział Reporterów bez Granic uhonorował nagrodą Press Fredom Prize niezależne Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy (BAŻ). Wyróżnienie odebrał w Sztokholmie wiceszef organizacji Aleh Ahiejeu, który na rzecz swoich kolegów działa z Warszawy.