Czterdzieści lat temu w Polsce miały miejsce wydarzenia, które prawdopodobnie zmieniły przyszłość nie tylko naszego kraju, ale także Europy i świata. By przypomnieć doniosłość robotniczego zrywu z lipca i sierpnia 1980 roku, Program 3 Polskiego Radia przygotował wspomnieniowy cykl „Czterdzieści lat minęło…” oparty na archiwalnych relacjach uczestników i świadków tamtych zdarzeń. Emisja kolejnych odcinków w każdy piątek wakacji.
Na historyczny, rocznicowy cykl składają się dźwięki archiwalne, relacje świadków i uczestników oraz komentarze historyków, ukazujące wydarzenia lipca i sierpnia 1980 r. Co było przyczyną protestów, dlaczego strajki te okazały się skuteczne, w jaki sposób przełamano monopol informacyjny komunistycznego państwa i jak udało się doprowadzić do najsłynniejszego strajku w polskiej historii – na te pytania stara się znaleźć odpowiedź Wojciech Dorosz z Trójki – autor cyklu „Czterdzieści lat minęło…”.
W wyemitowanych do tej pory odcinkach przypomniane zostały, m.in. takie tematy, jak: strajki przeciwko podwyżce cen żywności; problemy w gospodarce i narastające napięcie w kraju oraz Lubelski Lipiec – wydarzenia, które poprzedziły strajk okupacyjny załogi Stoczni im. Lenina w obronie zwolnionej ze Stoczni Gdańskiej przywódczyni ruchu robotniczego, suwnicowej Anny Walentynowicz. Strajk ten po kilku dniach przekształcił się w ogólnopolski protest społeczeństwa przeciw władzy komunistycznej, w czasie którego powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność.
„Narastające przez lata niezadowolenie społeczne doprowadziło do protestów najpierw w pojedynczych zakładach pracy, a wkrótce – w całej Polsce, by kulminację znaleźć na Wybrzeżu, w Stoczni Gdańskiej. Ten spontaniczny bunt robotników, tym razem wsparty również przez intelektualistów, zaowocował Porozumieniami Sierpniowymi i uświadomił milionom ludzi – nie tylko w Polsce – że z władzą można wygrać dzięki solidarnemu działaniu” – mówi Wojciech Dorosz.
Emisja cyklu „40 lat minęło… – 40. rocznica Sierpnia ’80” została zaplanowana na piątki o godz. 17.45. Wyemitowane odcinki udostępniane będą w serwisie internetowym stacji.