Krakowski Festiwal Filmowy startuje w niedzielę 31 maja br., a film o ks. Adamie Bonieckim zobaczymy w poniedziałek 1 czerwca o godz. 12.00. Tegoroczna edycja festiwalu odbywa się w całości online. Można już kupować karnety (w cenie od 25 do 60 zł) i bilety na wybrane seanse (6 zł). Dokument o ks. Bonieckim będzie seansem z audiodeskrypcją dla osób niewidomych i słabowidzących.
„Film jest intymnym portretem człowieka w drodze. Pokazuje księdza, który w wieku 85 lat zawsze znajduje czas na głęboką rozmowę, a równocześnie pozostaje rozdarty między swoją wiarą i niepokojem o kształt współczesnego Kościoła, szczególnie w Polsce” – czytamy na stronie internetowej festiwalu.
Jak mówił portalowi Wirtualnemedia.pl Aleksander Karyś, producent filmu i prezes Fundacji Tygodnika Powszechnego, prace nad dokumentem trwały trzy lata, a kosztował on nieco ponad 500 tys. zł. – Połowę tej kwoty udało się zebrać dzięki zbiórce na Facebooku i darowiznom od osób prywatnych, 35 proc. to wkład koproducentów (TVN i Krakowskie Biuro Festiwalowe), a 15 proc. pochodziło ze sponsoringu – wyjaśnia Aleksander Karyś.
Reżyserką filmu jest Aleksandra Potoczek, absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. To ona wpadła na pomysł nakręcenia dokumentu o ks. Adamie Bonieckim.
„Nie skupiałam się na kontrowersjach”
– Długo przekonywałam księdza by się zgodził, długo bez skutku, dość długo trwał też etap dokumentacji, przyglądania się bez kamery, podróży po Polsce za księdzem, szukania sposobów finansowania tego pomysłu, dopiero po dłuższym czasie to zaczęło się składać w jedną całość i można było uwierzyć, że ten projekt jest możliwy do zrealizowania – mówi nam Aleksandra Potoczek.
Jak dodaje, najpierw film zaczęła przygotowywać na własną rękę, w Szkole Wajdy (Wajda School). Później z pomocą przyszedł TVN, „nie oczekując powodzenia realizacji projektu”, a potem dołączył „Tygodnik Powszechny”, który finalnie stał się producentem filmu.
– Pozwoliło to nakręcić film taki, jak chciałam. Nie skupiając się na kontrowersjach, a kręcąc opowieść kameralną i robiona chyba trochę wbrew różnym oczekiwaniom. Chciałam opowiedzieć o księdzu inaczej niż pokazują go media. Pokazać siłę tej postaci. Nie skupiać się na kontrowersjach, jak np. wokół zdjęć z Nergalem, wypowiedzi na temat krzyża w Sejmie, czy nałożonego na niego zakazu wypowiadania się. Chciałam pokazać jego potrzebę bycia z ludźmi, rozmowy, radość i trudności, które z tej osobliwej pasji wynikają. Z tego rodziły się kolejne warstwy opowieści o nim – podkreśla reżyserka filmu.
„Zobaczymy człowieka, który żyje w świecie ciszy”
Aleksandra Potoczek mówi, że wybrała tę postać, bo „przyglądając się życiu księdza można opowiedzieć historię o uniwersalnych rzeczach” – O konsekwencji, wyborach życiowych i ich słuszności, weryfikowanych po latach, o wierze, relacjach i samotności, ale też o takim bardzo atawistycznym lubieniu życia i przekonaniu, że rozmowa ma totalną moc – mówi nam autorka dokumentu.
Aleksandra Potoczek zdradza, że w filmie zobaczymy ks. Bonieckiego jako „pełnokrwistą postać, pielgrzyma, człowieka w podróży i biegu 24 godz. na dobę, zmagającego się z tym, co przynosi dzisiaj życie w Kościele”.
– Zobaczymy księdza w rozmowach z przypadkowo napotkanymi ludźmi, ale też w rozmowie ze swoimi bliskimi. Zobaczymy też człowieka, który mimo wielkiej dozy ekstrawertyzmu żyje w świecie ciszy swojej wiary i myśli i osobności. I na sam koniec, mam nadzieję, że udało się też uchwycić wielki potencjał poczucia humoru księdza, ostrego jak brzytwa – podsumowuje reżyserka dokumentu.
Jak mówi Aleksandra Potoczek w wywiadzie dla „Tygodnika Powszechnego”, ks. Adam Boniecki bardzo dobrze przyjął film. – Powiedział, że czuł się, jakby oglądał film nie o sobie. Że wciągnął się i chwilami zapominał, iż to on jest na ekranie. Podziękował mi też, że nie dostał laurki ani hymnu pochwalnego – opowiada autorka filmu.
Ksiądz objęty zakazem wypowiedzi do mediów
Ks. Adam Boniecki ma 86 lat, jest marianinem i od 1964 r. związany jest z „Tygodnikiem Powszechnym”. Po śmierci Jerzego Turowicza w 1999 r. został redaktorem naczelnym pisma i zajmował to stanowisko do 2011 r. W listopadzie 2011 r. otrzymał od prowincjała marianów nakaz ograniczenia wystąpień publicznych do „Tygodnika Powszechnego”. Decyzja zapadła po liście biskupa włocławskiego Wiesława Meringa, który zarzucił ks. Bonieckiemu popieranie Adama „Nergala” Darskiego i wypowiedzi „szerzące zamęt w umysłach wiernych”.
W lipcu 2017 r. decyzją prowincjała zakonu marianów cofnięto nałożony na księdza zakaz wypowiedzi w mediach, ale w listopadzie tego samego roku ks. Boniecki ponownie dostał zakaz publicznych wypowiedzi, ponieważ niektóre z nich „są sprzeczne z nauczaniem moralnym Kościoła”.
Aleksandra Potoczek jest reżyserką filmów dokumentalnych, programów o tematyce filmowej i kulturalnej oraz wykładowcą w SWPS w Warszawie. Jej film dokumentalny „Voyage, voyage” (2017), opowiadający o Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie, zdobyła nagrodę na festiwalu Cannes Corporate Media & TV Awards i na World Media Festival w Hamburgu. Jest laureatką nagrody Phil Epistemoni (Przyjacielowi Nauki) przyznawanej przez Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa.